Basmakalıp Davranışların Azaltılmasında Tepkiyi Durdurma ve Yeniden Yönlendirmenin Etkililiği: Meta-Analiz

Basmakalıp Davranışların Azaltılmasında Tepkiyi Durdurma ve Yeniden Yönlendirmenin Etkililiği: Meta-Analiz

The Effectiveness of Response Interruption and Redirection in Reducing Stereotypes: A Meta-Analysis

Şerife YÜCESOY ÖZKAN, Gamze KAPLAN, Hasan KÖSE & Dilara Ecem ALTUN

ÖZET
Bu meta-analizin amacı, otizm spektrum bozukluğu olan çocuk ve gençlerin basmakalıp davranışlarının azaltılmasında tepkiyi durdurma ve yeniden yönlendirme kullanılan çalışmaları analiz etmek, tepkiyi durdurma ve yeniden yönlendirmenin etki büyüklüğünü ve kanıta dayalı bir uygulama olup olmadığınız belirlemektir. İlk olarak 4452 çalışma başlıklara ve özetlere göre taranmıştır. 50 çalışmaya dahil etme ve hariç tutma ölçütleri uygulanmış, dahil etme ölçütlerini karşılamadıkları için 26 çalışma meta-analizden dışlanmıştır. 24 çalışmadan sekizi desen standartlarını koşullu ve koşulsuz olarak karşılamış, bu sekiz makale için kalite değerlendirmesi yapılmıştır. Kalite değerlendirmesine dayanarak, sekiz çalışmadan yedisi meta-analize dahil edilmiştir. Tepkiyi durdurma ve yeniden yönlendirme için örtüşmeyen veri yüzdesi değeri %89, Tau-U değeri %90 ve ilerleme oranı farkı %89 bulunmuştur. Etki büyüklüğü hesaplamaları, tepkiyi durdurma ve yeniden yönlendirmenin otizm spektrum bozukluğu olan çocukların ve gençlerin sözel ve motor basmakalıp davranışlarını azaltmada etkili olduğunu ve etki büyüklüğünün orta ve yüksek düzeyde olduğunu göstermektedir. Bulgular ayrıca tepkiyi durdurma ve yeniden durdurmanın otizm spektrum bozukluğu olan çocukların ve gençlerin sözel ve motor basmakalıp davranışlarını azaltmada kanıta dayalı bir uygulama olduğunu ortaya koymaktadır.

ABSTRACT
The purpose of this meta-analysis is to analyze the studies used response interruption and redirection in the reduction of stereotypes of children and youths with autism spectrum disorder, to identify the effect size of response interruption and redirection, and to determine whether response interruption and redirection is an evidence-based practice. 4452 studies were screened based on the titles and abstracts. The inclusion and exclusion criteria were applied to 50 studies, and 26 studies were excluded because they did not meet the inclusion criteria. Eight studies out of 24 studies met the standard with and without reservation. The quality assessment was conducted for eight studies. Based on the quality assessment, seven out of eight studies were included in the meta-analysis. The percentage of overlapping data score was 89%, the Tau-U score was 90%, and the improvement rate difference score was 89% for response interruption and redirection. Effect size calculation indicated that response interruption and redirection was effective in reducing verbal and motor stereotypes of children and youths with autism spectrum disorder, and the effect size is medium and high. The findings also revealed that response interruption and redirection is an evidence-based practice in reducing verbal and motor stereotypes of children and youths with autism spectrum disorder.

ANAHTAR KELİMELER: Tepkiyi durdurma ve yeniden yönlendirme, Basmakalıp davranışlar, Otizm spektrum bozukluğu, Meta-analiz, Tek-denekli-deneysel araştırmalar

KEYWORDS: Response interruption and redirection, Stereotypical behaviors, Autism spectrum disorder, Meta-analysis, Single-case-experimental research

DOI : [PDF]