Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Konu Odaklı Dünya Görüşlerinin Belirlenmesine Yönelik Ölçme Aracı Geliştirme

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Konu Odaklı Dünya Görüşlerinin Belirlenmesine Yönelik Ölçme Aracı Geliştirme

Developing an Instrument for Determining Subject-Oriented World Views of Prospective Science Teachers

Pelin ERTEKİN, Gamze AKKAYA & Mustafa Serdar KÖKSAL

ÖZET
Bu çalışmanın amacı Fen Bilgisi Öğretmen adaylarının astrobiyoloji konularına ilişkin dünya görüşlerinin belirlenmesine yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Bu amaçla çalışmada araştırmacılar tarafından “Astrobiyoloji Konularına İlişkin Dünya Görüşü Envanteri (AKİDGE)” isimli ölçme aracı geliştirilmiştir. Geliştirilen ölçme aracının geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları ise Fen Bilgisi Öğretmenliği programında öğrenim görmekte olan 192 Fen Bilgisi Öğretmen adayları ile yürütülmüştür. Ölçme aracının geçerlilik çalışmaları farklı alanlardaki uzmanlar ile yürütülmüştür. Uzman görüşleri doğrultusunda ölçme aracında “sıcaklık”, “su” ve “oksijen” uyaran temaları olarak belirlenmiş ve bu temalar altında yer alan her bir maddede “İnsan merkezli”, “Ekosentrik”, “Dünya merkezli”, “Teleolojik” ve “Özcü” olmak üzere beş farklı dünya görüşüne yer verilmiştir. Ölçme aracının yapı geçerliliğine çalışmaları sonucunda incelenen değişken açısından tek boyutlu yapıya sahip olduğu ve güvenirlik çalışmaları için ise test-tekrar test yöntemi kullanılarak öğretmen adaylarının astrobiyolojiye yönelik dünya görüşlerinin belirlenmesinde tutarlılık gösterdiği gözlemlenmiştir. Sonuç olarak geçerliliği ve güvenirliği sağlanan ölçme aracı ile gerçekleştirilen betimsel analizlerde fen bilgisi öğretmen adaylarının astrobiyoloji konularına ilişkin dünya görüşlerinde, ekosentrik dünya görüşünün baskın olduğu gözlemlenmiştir.

ABSTRACT
The purpose of this study is to develop a reliable and valid instrument for determining worldviews towards astrobiology subjects of prospective science teachers. With this purpose, an instrument called as “Inventory of Worldview related to Astrobiology Subjects (IWAS)” was developed by the researchers. The validity and reliability studies of the instrument was conducted with 192 prospective science teachers studying in Science Education Department. The validity studies was conducted with the experts from the different fields. According to the expert opinions, “temprature”, “water” an “oxygen” was determined as themes in the instrument and then five different worldview as “Anthropocentric”, “Ecocentric”, “Earth Centric, “Teleological” and “Essentialist” were included in each item placed under these themes. For the construct validity of the instrument, the correlations between items and between each item and total score was examined and it was observed that the instrument has single dimensional structure in terms of investigated variable. Test-retest method was used for the reliability and it was seen that the instrument has consistency for determining worldviews toward astrobiology of prospective science teachers. As a result, in the descriptive analyses performed with the reliable and valid instrument, it was obeserved that the prospective science teachers’ worldview on astrobiology subjects were dominated by the ecocentric worldview.

ANAHTAR KELİMELER: Astrobiyoloji, Dünya Görüşü, Fen Bilgisi Öğretmen Adayları, Ölçe Aracı Geliştirme

KEYWORDS: Astrobiology, Worldview, Prospective Science Teachers, Instrument Development

DOI : [PDF]