ÖZET
Okul yöneticilerinin stres yaratan psiko-sosyal etkilerle başaçıkmada kullandıkları stratejilerin incelenmesi ve çeşitli değişkenler açısından karşılaştırılması araştırmanın temel amacını oluşturmuştur. Kişisel ve çevresel değişkenler ile 13 bağımlı değişken çoklu varyans analizi ile incelenmiştir. Araştırmaya Başaçıkma Davranışları Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu’nu içeren bir ölçme paketini gönüllü olarak yanıtlayan 214 eğitim yöneticisi katılmıştır. Bazı başaçıkma davranışlarının cinsiyet, yaş ve kurum türü gibi değişkenlere bağlı olarak istatistiksel anlamda farklılaştığı bulunmuştur. Sonuçlar kadın yöneticilerin, erkeklere oranla, davranışsal olarak ilgiyi kesme stratejisini daha çok tercih ettiğini; yaşı büyük olan yöneticilerin dine yönelmeyi tercih ederken, genç yöneticilerin aktif başaçıkma ve planlama stratejilerini tercih ettiklerini göstermektedir. Ortaöğretim kurumlarında görev yapan yöneticiler araçsal ve duygusal sosyal desteği ilköğretim yöneticilerinden anlamlı derecede daha fazla tercih etmişlerdir. Sonuçlar ilgili alan yazın ışığında tartışılmış ve araştırma sonunda bulgulara dayalı olarak öneriler getirilmiştir.
ABSTRACT
A multivariate investigation and comparison of the coping strategies used in dealing with stress and psycho-social factors among school administrators is the purpose of the current study. Personal and environmental independent variables were studied across 13 dependent variables. The participants were 214 school administrators who voluntarily responded to the Turkish version of the Coping Strategies Scales and a set of demographic questions. Results showed significant differences between men and women; among four age groups; and school type. Female administrators showed significantly higher preference for behavioral detachment; older administrators showed more preference for religion, whereas younger administrators preferred active coping and planning strategies. Those administrators who worked in middle schools scored higher on seeking instrumental and emotional social support compared to their colleagues who worked in elementary schools. Results are discussed in the light of current literature and suggestions were provided.
ANAHTAR KELİMELER: Başaçıkma davranışları, eğitim yöneticisi, çokvaryanslı farklılıklar
KEYWORDS: Coping strategies, educational administrators, multivariate differences
efdergi@hacettepe.edu.tr http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr Hacettepe University, Faculty of Education 06800 Beytepe / Ankara
Facebok Page of Hacettepe University Journal of Education Twitter of Hacettepe University Journal of Education