İKİNCİ MERTEBE FAKTÖR MODELİ İLE ÖĞRETMEN İŞ DOYUMUNU BELİRLEYEN FAKTÖRLERİN ANALİZİ

İKİNCİ MERTEBE FAKTÖR MODELİ İLE ÖĞRETMEN İŞ DOYUMUNU BELİRLEYEN FAKTÖRLERİN ANALİZİ

ANAL YZING THE F ACTORS THAT DETERMINE TEACHER JOB SA TISF ACTION BY SECOND ORDER F ACTOR MODEL

Prof. Dr. Ayşe KURUÜZÜM & Öğrt. Nilgün ÇELİK

ÖZET
Bu çalışmanın asıl amacı, liselerde çalışan öğretmenlerin iş doyumunu belirleyen faktörleri ikinci mertebeden faktör analizi modeli ile açıklamaya çalışmaktır. İkincil amaç ise, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Genel Lise ve Anadolu Liselerinde görev yapan öğretmenlerin iş doyumu faktörlerindeki farklılık veya benzerlikleri araştırmaktır. Araştırma, Antalya merkez ilçede bulunan Anadolu Liseleri ve Genel Liseleri kapsamaktadır. Veri toplama aracı olarak kullanılan anket, tabakalı örnekleme yöntemine göre seçilen 216 öğretmene uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin istatistiksel çözümlemeleri için, t testi, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, ikinci mertebeden faktör analizi kullanılmıştır. Faktör analizi sonucunda öğretmen iş doyumunu belirleyen on faktör bulunmuştur. Birinci mertebe faktör analizi sonucunda elde edilen on faktörden özet bir yorum sağlamak amacıyla ikinci mertebe faktör analizi yapılmış ve üç faktör elde edilmiştir. Bu faktörler sırasıyla, iletişim, rehberlik ve meslek memnuniyeti faktörleridir. Anadolu ve Genel Liselerde çalışan öğretmenlerin iş doyumlannın okul yönetimi, öğrenci, beklentinin karşılanması ve kariyer danışmanlığı boyutlannda farklılık gösterdiği görülmüştür. Diğer altı boyutta istatistikselolarak anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır.

ABSTRACT
The main aims of this research are to find out the factors determining job satisfaction via second ürder factor analysis. The latter goal is to investigate the differences and similarities between job satisfaction factors of Anatolian and public high schools under the administration of Ministry of National Education. The re search inc1udes Anatolian and public high school s in the city of Antalya. As a data collection method, questionnaires were used and 216 teachers were selected by stratified sampling method. For the statistical analysis of the data, t-test, exploratory and confirmatory factor analysis, and second ürder factür analysis were used. As a result of factür analysis, ten factors that determining teacher satisfaction were found. Second order factür analysis was made to commend on the ten factors obtained from first order factor analysis, and as a result three factors were obtained. These are communication, mentoring and job satisfaction respectively. Significant differences between teacher job satisfactions of Anatolian and public high school s were observed in the school administration, student, confirmed expectation, and career consulting dimensions. Any statistically significant difference among the other six dimensions was not observed.

ANAHTAR KELİMELER: öğretmen iş doyumu, açıklayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, ikinci mertebeden faktör analizi

KEYWORDS: teacher satisfaction, explüratory factür analysis, confirmatory factor analysis, second order factür analysis

[PDF]