Tarih ve Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Bazı Tarih Kavramlarına İlişkin Algılarının Metaforlar Yoluyla Analizi

Tarih ve Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Bazı Tarih Kavramlarına İlişkin Algılarının Metaforlar Yoluyla Analizi

Perception Analysis of History and Social Studies Teacher Candidates Relation with Some History Concepts through Metaphors

Yrd. Doç. Dr. Murat KEÇE

ÖZET
Öğretmen adaylarının tarih kavramlarına ilişkin algılarının ne yönde olduğunu ve bu algılarını hangi metaforlarla açıkladıklarını incelemeyi amaçlayan bu çalışma, nitel araştırma yöntemine uygun olarak tasarlanan betimsel bir alan araştırmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu 2012-2013 öğretim yılında sosyal bilgiler ve tarih eğitimi bölümlerinde öğrenim gören 152 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen “Tarih Kavramlarına Yönelik Öğrenci Metaforları Anketi” aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma bulgularına göre katılımcıların “demokrasi” algılarının düşük düzeyde olduğu ve demokratik, bir toplumda/dünyada yaşamanın imkânsızlığına dikkat çektikleri gözlenmiştir. “Savaş”ın yayılabilir yönüne ve taraf olan tüm kesimlerin savaşlarda mutlaka zarar gördüklerine vurgu yapıldığı; “barış”ın tesis edildiği bir dünyanın imkansızlığı ve bunun bir ütopya olarak algılandığı; “ihtilal/devrim”in belirsizlik ve kaos ortamı oluşturarak toplumsal çöküşe neden olduğu; “hakimiyet”in aşırıya kaçılması durumunda hakimiyet kurulanlara olduğu kadar hakim olana da zarar verdiği ve sonunu getirdiği; “zaman”ın hızlı ve fark edilmeyen bir şekilde geçtiği şeklinde bir algının olduğunu gösteren metaforlar üretilmiştir. “Devlet” kavramına yönelik algıların (her ikisinin de mutlak otorite olduğu gerekçesiyle) çoğunlukla “baba” metaforu üzerinde yoğunlaştığı görülmüştür.

ABSTRACT
This study aims to investigate in what direction teachers canditates' perceptions related to history concepts and metaphors which illustrate these perceptions. It was designed as a descriptive quantitative research comprising of 152 undergraduate students. The research data was collected from those undergraduates registered in history education department (4th and 5th grades) and social studies department (4th grade) of Gazi University in 2012-2013 academic year through “Metaphors Student Survey Towards History Concepts” developed by researchers. According to research findings perceptions of participants is low towards democracy and it was expressed that “wars” carries a feature which it can spread and all the sections of society suffers in the wars. It is perceived as a utopia which the impossibility of a world where “peace” is established; “Revolution” causes social collapse creating an atmosphere of chaos and uncertainty. Extreme “sovereignty” damage as well as those established dominance in the prevailing. “Time" continues the fast or unnoticed. It was found that perceptions related to the concept of “state” have focused (on the grounds that both the absolute authority) on the metaphor of father.

ANAHTAR KELİMELER: Sosyal bilgiler öğretmen adayları, tarih öğretmen adayları, tarih öğretim kavramları, nitel araştırma, metafor.

KEYWORDS: Social studies teacher candidates, history teacher candidates, history teaching concepts, qualitative research, metaphor.

[PDF]