Öğretmenlik Programlarını Kimler Tercih Ediyor? Adayların Giriş Özellikleri ve Öğretmenliğe Yönelik Tutumları

Öğretmenlik Programlarını Kimler Tercih Ediyor? Adayların Giriş Özellikleri ve Öğretmenliğe Yönelik Tutumları

Who Prefer Teacher Education Programs? Candidates’ Entry Characteristics and Attitude towards Teaching

Dr. Esra ERET ORHAN & Doç. Dr. Ahmet OK

ÖZET
Bu çalışmanın amacı öğretmen yetiştirme programlarını tercih eden birinci sınıf öğretmen adaylarının giriş özelliklerini, öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını ve tutumlarını etkileyen başlıca faktörleri araştırmaktır. Nicel araştırma geleneğinde kurgulanan bu çalışmada tarama yöntemi kullanılmış ve çalışmanın örneklemini Türkiye’deki bir eğitim fakültesinin öğretmen yetiştirme programlarına kayıtlı 312 birinci sınıf öğretmen adayı oluşturmuştur. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan ve üç bölümden oluşan veri toplama aracı kullanılarak toplanmış ve araştırma sorularına dayalı olarak betimsel (frekans, yüzde, ortalama ve standart sapma) ve kestirisel istatistikler (t-testi, tek yönlü ANOVA, Basit Doğrusal Regresyon) kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmada öğretmen adaylarının özelliklerine ilişkin önemli sonuçlar elde edilmiştir. Araştırmada ortaya çıkan bulgulara göre, öğretmen adaylarının cinsiyeti, öğretmenlik bölümleri, öğretmen olmak isteyip istemedikleri, bölümlerinden ve ülke şartlarından memnuniyetleri ve genel yaşam doyumları öğretmenliğe yönelik tutumlarını anlamlı olarak etkilemektedir. Öte yandan, adayların anne ve babalarının eğitim durumları, mezun oldukları lise türünün ve ailelerinde öğretmen olup olmamasının öğretmenliğe yönelik tutumlarını etkilemediği tespit edilmiştir. Elde edilen bu bulguların, öğretmen eğitimi alanında görev yapan yöneticilerin ve akademisyenlerin programlara öğrenci seçimi, adaylara sunulacak eğitim programlarının içeriği ve öğretim ile ilgili daha sağlıklı ve yerinde kararlar alabilmeleri açısından önemli olduğu düşünülmektedir.

ABSTRACT
The purpose of this study is to investigate first-year teacher candidates’ entry characteristics, their attitude towards teaching, and factors affecting their attitude. This is a quantitative study and survey design was used in the study. The sample of the study consisted of 312 first-year teacher candidates enrolled to various teaching departments in a faculty of education in Turkey. A questionnaire, having three parts, was prepared and used by the researchers to collect data. The quantitative data obtained through the questionnaire were analyzed using both descriptive (frequencies, percentages, means, and standard deviations) and inferential statistics (t-test, one-way ANOVA, and Simple Linear Regression) based on the research questions. The results of the study suggested important findings in relation to the entry characteristics of teacher candidates. According to the findings of the study, gender, department, desire to be a teacher, satisfaction from department, satisfaction from conditions of the country, and general life satisfaction were found to be significant factors affecting candidates’ attitude towards teaching. On the other hand, mother and father education, type of high school, and having a teacher in the family were non-significant factors. It is crucial to know entering teacher candidates’ characteristics, their attitude towards teaching, and the factors affecting their attitude, since the decision makers and academicians working in the field of teacher education might take better and more appropriate decisions benefiting from these results in relation to student selection, content of the programs, and instruction.

ANAHTAR KELİMELER: Öğretmen adayları, aday giriş özellikleri, öğretmenliğe yönelik tutum, öğretmen yetiştirme/eğitimi programları.

KEYWORDS: Teacher candidates, entry characteristics, attitude towards teaching, teacher education programs.

[PDF]