BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN ÖĞRETMENLERİN DEĞER SİSTEMLERİ

BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN ÖĞRETMENLERİN DEĞER SİSTEMLERİ

VALUE SYTEMS OF TEACHERS WITH DIFFERENT VARIABLES

Yrd. Doç. Dr. Necla ŞAHİN FIRAT & Prof. Dr. Kemal AÇIKGÖZ

ÖZET
Bu çalışma, çeşitli özellikleri açısından ilköğretim okulu öğretmenlerinin değer sistemlerini ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Tabakalı rastgele örnekleme yönteminin kullanıldığı çalışmada örneklem İzmir kent merkezine bağlı 9 ilçede yer alan 50 ilköğretim okulunda (44 resmî, 6 özel) çalışan 902 öğretmenden oluşmuştur. Veriler “Portre Değerler Ölçeği” (PDÖ) ile toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde aritmetik ortalama, standart sapma, t- testi, tek yönlü varyans Çözümlemesi (F) ve LSD önemlilik testi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular şöyle özetlenebilir: Öğretmenlerin cinsiyeti “Başarı”, “Hazcılık, “Evrensellik”, “Geleneksellik” ve “Güvenlik” değer boyutlarında önemli farklılık yaratmaktadır. “Başarı”, “Uyarılım” ve “Uyma” değer boyutlarında öğretmenlerin yaş değişkeni önemli bir belirleyicidir. Öğretmenlerin branşı “Hazcılık” ve “Geleneksellik” değerlerinde önemli farklılaşmaya yol açmaktadır. Özel ve resmî okullardaki öğretmenler “Uyarılım”, “İyilikseverlik” ve “Uyma” değer tiplerine farklı önem yüklemektedirler.

ABSTRACT
The purpose of this study was to find out the value systems of primary school teachers. Stratified random sampling was used to choose the sample of the study. 902 primary school teachers from 50 different schools (44 state, 6 private schools) located in İzmir participated in the study. The data was collected with “Portrait Values Scale”. Means, standard deviation, t-test, One-way ANOVA, and LSD significance tests were used to analyze the data. The results were as follows: Gender of the teachers indicated a significant difference in “Achievement”, “Hedonism”, “Universalism”, “Tradition”, and “Security” value dimensions. Age was an important effect in “Achievement”, “Stimulation”, and “Conformity” value dimensions. The teaching fields of teachers caused a significant difference in “Hedonism” and “Tradition” value dimensions. Teachers from private and state schools differ from each other in their perceiving “Stimulation”, “Benevolence”, and “Conformity” value types.

ANAHTAR KELİMELER: öğretmenler, değer sistemleri, Schwartz Değer Kuramı

KEYWORDS: teachers, values systems, Schwartz Value Theory

[PDF]