8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN MADDE KAVRAMINI KAVRAMSAL ANLAMALARI ÜZERİNE NİTEL ÇALIŞMA

8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN MADDE KAVRAMINI KAVRAMSAL ANLAMALARI ÜZERİNE NİTEL ÇALIŞMA

QUALITATIVE STUDY of 8th GRADERS’ CONCEPTUAL UNDERSTANDING of the CONCEPT of MATTER

Doç. Dr. Gülşen LEBLEBİCİOĞLU

ÖZET
Madde kavramı, çocukların zengin deneyim yaşadıkları, anlamlandırmaya çalıştıkları bir kavramdır. Makroskobik özellikleri yanında mikroskobik özelliklerinin de sağlıklı öğrenilmesi birçok kavramın öğrenilmesine zemin oluşturmaktadır (Nakhleh, 1992). Bu çalışmada, Bolu ilinde bir ilköğretim okulunda 15 sekizinci sınıf öğrencisi ile Nakhleh, Samarapungavan, Sağlam ve Duru (2006) çalışmasında kullanılan sorular sorularak klinik görüşmeler yapılmıştır. Veriler Nakhleh ve Samarapungavan (1999) makalesindeki kavramsal yapı kullanılarak kodlanmıştır. Öğrencilerin birçoğu maddelerin yapısını açıklarken atom ve molekül düzeyinde açıklamalar yapmışlardır. Hal değişimini açıklarken de çoğu öğrenci mikro düzeyde açıklama yapmış, fakat çözünme olayını açıklarken makro seviyede açıklamalar daha fazla öne sürülmüştür. Katının şeklini korurken, suyun akışkanlığını ve gazların yayılmasını açıklarken öğrencilerin çoğu mikro düzeyde açıklama getirmişlerdir. Bu çalışmanın sonuçları Nakhleh, Samarapungavan ve Sağlam (2005) ve Nakhleh ve diğerlerinin (2006) çalışmalarındaki verilerle karşılaştırıldığında iki çalışmaya katılan Türk öğrencilerin Nakhleh et al. (2005) çalışmasına katılan Amerikalı öğrencilerden daha fazla mikro düzeyde açıklama yaptıkları, fakat açıklamaların Amerika’daki öğrencilerin açıklamaları kadar çeşitlilik göstermediği görülmüştür.

ABSTRACT
Concept of matter is a concept that children have experienced frequently in daily life and tried to understand. Students’ conception of matter were searched at different contexts, because it affects students’ understanding of many concepts related to matter (Nakhleh, 1992). In this study, semi-structured clinical interviews were conducted with fifteen eigth graders. Interview questions were taken from Nakhleh, Samarapungavan, Sağlam and Duru’s (2006) study. Data were coded according to the coding scheme given in Nakhleh & Samarapungavan (1999) study. Results of the study showed that students were mostly at micro-level while they were describing the matter. Most of them could provide micro-level explanations while explaining melting process. But, most of them were proposed macro-level explanations for the dissolution process. Most of them were at micro-level while explaining the fluidity of water and distribution of gas while tooth-stick conserving its shape. When the results of this study were compared to Nakhleh, Samarapungavan, and Sağlam (2005) and Nakhleh et al. (2006) study, it could be said that students participating this study and Izmir study proposed more micro-level questions at most of the questions than the American students participated to Nakhleh, et al. (2005) study. On the other hand, American students’ explanations were varied more than the explanations of Turkish students.

ANAHTAR KELİMELER: madde, mikro ve makro özellikler, hal değişimi, çözünme

KEYWORDS: conception of matter, micro and macro level properties, phase change, dissolution

[PDF]