ÖZET
Bireylerin duyarlı, hoşgörülü, işbirliğine açık, sorumluluk sahibi ve etkin vatandaş olmasının temeline bakıldığında kuşkusuz saygı ve etik ile ilgili değerleri kapsayan eğitime rastlanacaktır. Bu çalışmanın amacı Saygılı ve Etik Zihin (SEZ) ile ilgili öğrenci özelliklerini belirlemektir. Betimsel olan bu çalışmada Sosyal Bilgiler dersi öğretim programları incelenmiş ve Ankara’da üç ortaokulda gözlem yapılmış; 23 öğretmen ve 30 öğrenci ile görüşülmüştür. Araştırmanın dikkate değer sonuçlarından bazıları şöyledir: Öğretmenler, öğrencilerinde en fazla haklı eleştirilerde bulunma ve diğerlerine yardım özelliğini, en az da diğerlerine saygı duyma ve dürüst olma/ açıklık özelliğini gözlemlediklerini belirtmişlerdir. Öğrenci görüşlerine göre ise, öğrenciler SEZ'in tüm özelliklerine oldukça yüksek seviyelerde sahiptir. Ayrıca öğrenciler, içinde yaşadıkları toplumun SEZ özelliklerinin hepsine en üst düzeyde sahip olması gerektiğini fakat toplumun bu özelliklere ancak orta ve düşük seviyelerde sahip olduğunu dile getirmişlerdir. Öğretmen ve öğrencilerin aynı SEZ kavramlarına yükledikleri farklı anlamlar üzerine geliştirilen öneriler sunulmuştur.
ABSTRACT
When one considers the fundamentals of individuals’ being a sensitive, tolerant, open to cooperation, responsible and effective citizen, it is not surprising to come across education comprising respectful and ethical values. The aim of our study is to determine students’ characteristics of Respectful and Ethical Mind (REM). Therefore, we inspected Gardner’s Five Minds approach about being happier, peaceful, responsible individuals and active citizens by applying the scientific discipline of REM to our lives. According to the aim of our descriptive study, we analysed Social Studies curricula, observed three middle schools in Turkey and interviewed 23 teachers and 30 students. Some of the impressive results of our research are as below: Teachers think that their students possess the characteristics of justified criticism and helping others the most, whereas they have the characteristics of “respecting others” and “being honest/openness” at a lower degree. According to students’ views, they have all the characteristics of REM at considerably high levels. Students also state that the society should have all the REM characteristics at considerably high levels. However, they believe that the society has these characteristics at medium and low levels. We also put forward some suggestions, which we have developed upon seeing teachers and students’ different attributions about the same concepts of REM.
ANAHTAR KELİMELER: saygılı zihin, etik zihin, sosyal bilgiler öğretim programı, ortaokul öğrencileri, beş zihin alanı
KEYWORDS: respectful mind, ethical mind, social studies curriculum, secondary school students, five minds
efdergi@hacettepe.edu.tr http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr Hacettepe University, Faculty of Education 06800 Beytepe / Ankara
Facebok Page of Hacettepe University Journal of Education Twitter of Hacettepe University Journal of Education