ÖZET
Bu araştırmada ergenlerde (ergen eğitimi) problemli internet kullanımını önlemeye yönelik bilişsel davranışçı temelli psikoeğitim çalışmasının etkililiğini ve bu öğrencilerin ailelerinin (aile eğitimi) internet bağımlılığı ve güvenli internet kullanımı konusunda eğitim alıp almamasının problemli internet kullanımı üzerinde fark yaratıp yaratmadığını değerlendirmek amaçlanmıştır. Aynı zamanda hem aileye hem de ergene verilen eğitimin (aile-ergen eğitimi) öğrencilerin problemli internet kullanımına ortak etkisi değerlendirilmiştir. Araştırma yarı deneysel desende olup, nicel araştırma yöntemiyle birlikte oturumlarda uygulanan dokümanlar ve ailelerle yapılan görüşmelerden elde edilen nitel veriler kullanılarak yöntem üçgenlemesi yapılmıştır. Araştırmada ergen eğitimi grubuna on oturumluk İnternet Bağımlılığını Önleme Psikoeğitim Çalışması, aile eğitimi grubuna internet bağımlılığı ve güvenli internet kullanımı konusunda üç oturumluk bilgilendirici eğitim çalışması verilmiş olup aile-ergen eğitimi grubundaki öğrenciler her iki eğitimi alan ergenlerden oluşmuştur. Kontrol grubuna ise müdahale edilmemiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular incelendiğinde aile-ergen eğitimi grubunun problemli internet kullanımlarıyla birlikte online sosyal etkileşim tercihi ve duygu düzenleme düzeylerinin anlamlı olarak düştüğü ve bu durumun uzun süreli olduğu görülmüştür. Ergen eğitimi grubunun problemli internet kullanımları ile olumsuz sonuçlar düzeyinin anlamlı olarak düştüğü ve bu durumun uzun süreli olduğu görülmüştür. Aile eğitimi grubunun olumsuz sonuçlar düzeyinin anlamlı olarak düştüğü ve bu durumun kalıcı olduğu belirlenmiştir.
ABSTRACT
The purpose of this study is to assess the effectiveness of the group program based on Cognitive-Behavioral Counseling Theories for preventing internet addiction (adolescent education) and to investigate whether families receiving education about internet addiction and safe internet use (family education) made any differences on the problematic internet use. The study also investigated the common effect of the education provided to both families and adolescents (family-adolescent education) on students problematic internet use. The study adopted a quasi-experimental design, methodological triangulation method was applied by using the quantitative data with the qualitative data obtained from the interviews conducted with the families and the documents administered in the sessions. While the adolescent education group was provided with a ten-session Internet Addiction Prevention Psychoeducation Program, the family education group was provided with a three-session education program on internet addiction and safe internet use, the students in the family-adolescent group were composed of the adolescents who received both education programs. The control group was not provided with anything. The findings obtained from the study showed that with the decrease in the problematic internet use levels, the family-adolescent education group demonstrated a significant decrease in the Online Social Interaction Preference and Emotion Regulation levels, and this finding was permanent. The problematic internet use and Negative Results level of adolescent education group decreased significantly, and this finding was found to be permanent. It was also found that the Negative Results level of the family education group decreased significantly, which was found to be permanent.
ANAHTAR KELİMELER: Ergenler, Problemli internet kullanımı, İnternet bağımlılığı, Bilişsel-davranışçı danışma kuramları, Psikoeğitim çalışması
KEYWORDS: Adolescents, Problematic internet use, Internet addiction, Cognitive-behavioral Counseling Theories, Psychoeducation
efdergi@hacettepe.edu.tr http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr Hacettepe University, Faculty of Education 06800 Beytepe / Ankara
Facebok Page of Hacettepe University Journal of Education Twitter of Hacettepe University Journal of Education