Psikolojik Danışman Adaylarının, Yüz İfadelerindeki Duyguları Tanıma Becerileri

Psikolojik Danışman Adaylarının, Yüz İfadelerindeki Duyguları Tanıma Becerileri

Psychological Counselor Candidates Abilities of Recognizing Emotions in Facial Expressions

Ahmet METİN & Türkan DOĞAN

ÖZET
Duygular, insan yaşamında önemli bir role sahiptir ve duyguların insan bedeninde ilk ortaya çıktığı yüz bölgesine odaklanmak duyguları anlamaya aracılık etmektedir. Bu araştırmanın amacı psikolojik danışman adaylarının, yüz ifadelerindeki duyguları tanıma becerilerinin; cinsiyet, sınıf, yaşamının büyük bölümünü geçirdiği yerleşim yeri, beş faktör kişilik özellikleri ve bilişsel duygu düzenleme stratejileri değişkenlerine göre incelenmesidir. Araştırmanın katılımcılarını 235 Psikolojik Danışma ve Rehberlik lisans öğrencisi oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında; Kişisel Bilgi Formu, JACFEE fotoğraf seti, Beş Büyük Kişilik Faktör Envanteri ve Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği’nden yararlanılmıştır. Verilerin analizinde; açıklayıcı istatistikler, bağımsız örneklemler için t testi, çok değişkenli varyans analizi (MANOVA) ve çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Araştırma sonuçları, katılımcıların yüz ifadelerindeki duyguları tanımada cinsiyete göre istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde bir fark olmadığını ancak sınıf düzeyi, yaşamlarının büyük bir bölümünü geçirdiği yerleşim yeri ve anne eğitim durumu açısından anlamlı düzeyde bir farkın olduğunu göstermiştir. Ayrıca beş faktör kişilik özellikleri alt boyutlarından duygusal dengesizlik ile tiksinme ifadesi arasında bir ilişki olduğu ve bilişsel duygu düzenleme stratejileri alt boyutlarından kendini suçlama, pozitif tekrar odaklanma ve pozitif tekrar gözden geçirme ile nötr ifade; diğerlerini suçlama ile aşağılama ifadesi arasında bir ilişki olduğunu göstermiştir. Bu sonuçlar, yüz ifadelerindeki duyguları tanımaya ilişkin benzer araştırmalar bağlamında tartışılmıştır.

ABSTRACT
Emotions have an important role in human life, and their focusing on the face, where emotions first appeared in human body, mediates understanding to emotions. The purpose of this study is to examine the ability of the psychological counselor candidates to recognition emotions in facial expressions according to their gender, class level, the place where spent most of life, five factor personality traits and cognitive emotion regulation strategies. The participants of the study consisted of 235 Psychological Counseling and Guidance undergraduate students. In gathering the data; Personal Information Form, JACFEE photo set, Big Five Inventory, and Cognitive Emotion Regulation Questionnaire. In the analysis of the data; descriptive statistics, independent sample t-test, multivariate analysis of variance (MANOVA) and multiple regression analysis were performed. The results of the research showed that there was no statistically significant difference in terms of emotions in the facial expressions of the participants according to gender, but there was a significant difference in the class level and the place where a large part of their lives were spent. In addition, the neuroticism from the subscales of five factors personality traits were correlated between disgust expression, and self-blame, positive refocusing, and positive reappraisal from the subscales of cognitive emotion regulation strategies were correlated between neutral expression; while blaming others were correlated between contempt expression. These results were discussed in the context of similar investigations of the recognition of emotions in facial expressions.

ANAHTAR KELİMELER: Psikolojik danışman adayı, yüz ifadeleri, duyguları tanıma, kişilik, bilişsel duygu düzenleme.

KEYWORDS: Psychological counselor candidates, facial expression, emotions recognition, personality cognitive emotion regulation.

DOI : [PDF]