ÖZET
2015-2016 eğitim öğretim yılında 4. sınıf öğrencileri için İnsan Hakları, Demokrasi ve Vatandaşlık öğretim programı uygulamaya konulmuştur. Bu çalışma öğretim programını, insan hakları kavramının evrenselliği; programın eğitim hedeflerinin, içeriğinin, öğretim materyalleri ve yöntemlerinin öğrencilerin bilişsel düzeyi açısından uygunluğu ve son olarak öğretmenlerin bu dersi verebilmek için yeterlikleri açısından değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmada nitel gerçek durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Veriler belge analizi, sekiz saatlik ders gözlemi, yedi ilkokul öğretmeni ve altı “uzman” ile yarı yapılandırılmış görüşmeler doğrultusunda toplanmıştır. Eisner’in Eğitsel Uzmanlık/ Eleştiri Modeli değerlendirme çerçevesi olarak kullanılmıştır. Verileri analiz etmek ve araştırılan durum hakkındaki detayları analiz etmek için tümevarımsal içerik analizi kullanılmıştır. Sonuçlar, kazanımların ve içeriğin insan hakları kavramının evrenselliği ile tutarlı olduğunu göstermiştir; ayrıca, öğretim ve değerlendirme yöntemleri, programın felsefesi (yapılandırmacılık) ile tutarlı bulunmuştur. Ancak, ders materyali amaçları, içeriği ve felsefesi açısından; sınıf içinde uygulanan etkinlikler ise genel olarak, programın hedefleri ile son derece tutarsız bulunmuştur.
ABSTRACT
Human Rights, Democracy and Civics Curriculum for 4th graders was began to be implemented in 2015-2016 academic year. This study aims to evaluate this curriculum regarding the universality of human rights concept; the appropriateness of the curriculum with its educational goals, content, instructional material and methods in terms of students’ cognitive level and finally teacher competencies to teach this course. In this study, a qualitative intrinsic case study method was utilized. The data was collected through document analysis; eight-hours of classroom observation, and semi-structured interviews with seven elementary school teachers and six “experts”. Eisner’s Educational Connoisseurship and Criticism Model was used as an evaluation framework. Inductive content analysis was used to analyze the data and to illuminate specific details about the case under investigation. Results showed that the attainments and content were consistent with the universality of human rights perspective; also, instruction and assessment methods were consistent with the philosophy (constructivism) of the curriculum. However, the course material, as regards to its aims, content and philosophy; and the practices applied inside the classroom were highly inconsistent with the goals of the curriculum.
ANAHTAR KELİMELER: İnsan hakları ve yurttaşlık eğitimi, program değerlendirmesi, Eisner’in uzmanlık/ eleştiri modeli
KEYWORDS: Human rights and civics education, curriculum evaluation, Eisner’s connoisseurship and criticism model
efdergi@hacettepe.edu.tr http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr Hacettepe University, Faculty of Education 06800 Beytepe / Ankara
Facebok Page of Hacettepe University Journal of Education Twitter of Hacettepe University Journal of Education