Örgütsel Muhalefet Etki Eden Başlatıcı ve Aracı Değişkenler

Örgütsel Muhalefet Etki Eden Başlatıcı ve Aracı Değişkenler

Initiator and Mediator Variables that Affecting Organizational Dissent

Hüsnü ERGÜN & Kazım ÇELİK

ÖZET
Bu çalışmanın amacı, “okul çalışanlarının örgütsel bağlılık algılarının örgütsel muhalefeti nasıl etkilediğini ve örgütsel bağlılığın örgütsel muhalefet üzerindeki etkisinde, örgütsel destek ve güvenin aracılık etkisinin olup olmadığının belirlenmesidir”. Araştırma, ilişkisel tarama modelinde bir çalışmadır. Çalışma, okul çalışanlarının örgütsel bağlılık, örgütsel güven ve örgütsel destek algıları ile örgütsel muhalefet arasındaki ilişkiyi açıklamaya yönelik bütünleşik bir model ortaya koyarak modelde yer alan değişkenler arasındaki ilişkiyi test etmek amacı ile yapısal eşitlik modellemesi (YEM) kullanılmıştır. Araştırmada veriler; “Kişisel Bilgi Formu”, “Örgütsel Bağlılık Ölçeği”, “Örgütsel Muhalefet Ölçeği”, “Örgütsel Güven Ölçeği” ve “Örgütsel Destek Ölçeği” aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma sonucunda; ahlaki bağlılığın, örgütsel muhalefetin boyutları üzerinde doğrudan anlamlı bir etkiye sahip olmadığı ancak yöneticiye ve paydaşa güven ile örgütsel destek aracılığı ile dikey muhalefet üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Zoraki bağlılığın, dikey muhalefeti hem doğrudan hem de yöneticiye güven aracılığı ile etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. Çıkarcı bağlılığın ise değişkenler üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmüştür.

ABSTRACT
The purpose of this study was to find out direct effects of organizational commitment, organizational trust and organizational support on organizational dissent and the mediator role of organizational support and organizational trust between organizational commitment and organizational dissent were examined. The study used a correlational research design. Structural equation modelling (SEM) was used to test the proposed integrated model explaining relations among organizational commitment, organizational trust, organizational support and organizational dissent. The data of the study were collected with a “personal information” form, “Organizational Commitment Scale,” “Organizational Trust Scale,” “Organizational Support Scale” and “Organizational Dissent Scale.” As a result of the research; it was found that moral commitment did not have a direct effect on any opposition dimension, but it had significant effect on the articulated dissent with the mediator role of organizational support, trust to management and trust to stakeholder. Alienative commitment had a direct and indirect (with trust to management) effect on the articulated dissent. There was no significant effect of calculative commitment on any variables.

ANAHTAR KELİMELER: Örgütsel muhalefet, örgütsel bağlılık, örgütsel güven, örgütsel destek ve YEM.

KEYWORDS: Organizational dissent, organizational commitment, organizational trust, organizational support and SEM.

DOI : [PDF]