Örgütsel güven düzeyi ve toksik liderlik davranışları ilişkisinde örgütsel bağlılığın aracı etkisi

Örgütsel güven düzeyi ve toksik liderlik davranışları ilişkisinde örgütsel bağlılığın aracı etkisi

Intermediate effect of organizational commitment in the relationship between organizational trust and toxic leadership behaviours

Süheyla BOZKURT, Ömür ÇOBAN & Mustafa Hilmi ÇOLAKOĞLU

ÖZET
Bu çalışmanın amacı; Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) personelinin görüşlerine göre, MEB üst düzey yöneticilerinin toksik liderlik davranışlarının, çalışanların örgütsel güven ilişkine doğrudan etkisini ve çalışanların örgütsel bağlılığına aracı etkisini ortaya koymaktır. Bu bağlamda, MEB’te görev yapan toplam 1202 gönüllü personele (merkez teşkilatında şube müdürü, memur, eğitim uzmanı, görevlendirme öğretmenler, İl ve İlçe Müdürlüklerinde ise memur, eğitim uzmanı ve görevlendirme öğretmenler), üst düzey yöneticilerinin (Bakanlık merkez teşkilatında genel müdür, müsteşar ve bakan; taşra teşkilatında il ve ilçe milli eğitim müdür ve müdür yardımcıları) toksik liderlik davranışları sergileyip sergilemedikleri, kendilerinin ise örgütsel güven ve örgütsel bağlılık düzeyleri hakkındaki görüşleri sorulmuştur. Verilerin analizinde betimsel istatistikler ve yapısal eşitlik modellemesi(YEM) yararlanılmıştır. MEB’te görev yapan üst düzey yöneticilerin büyük ölçüde toksik liderlik davranışı gösterdiklerini, personelin orta düzeyde örgütsel bağlılığa sahip olduğu yine personelin çok az düzeyde örgütsel güvene sahip olduğunu göstermiştir. Araştırma sonuçları toksik liderlik ile örgütsel güven arasında negatif orta düzeyli ilişki, toksik liderlik ile örgütsel bağlılık arasında negatif düşük düzeyli ilişki ve örgütsel bağlılık ile örgütsel güven arasında pozitif orta düzeyde ilişki olduğunu görülmüştür. YEM’de ise toksik liderlik ile örgütsel güven ilişkisinde örgütsel bağlılığın ‘kısmi aracı’ etkiye sahip olduğu görülmüştür. Örgütsel güvende toksik liderlik etkisinin örgütsel bağlılık aracılığı ile gerçekleştiği genel sonucuna ulaşılmıştır.

ABSTRACT
The purpose of this study is to reveal the effect of organizational commitment on organizational trust of personnel and toxic leadership behaviours of top managers in Ministry of National Education (MoNE). For this purpose, 1202 volunteer staff working in MoNE were took part in the research. In the analysis of the data, descriptive statistics as well as structural equation modeling (SEM) were used. The results of the analysis indicated that the top managers who works in MoNE showed a great degree of toxic leadership behavior and the personnel working MoNE had moderate organizational commitment and very little organizational trust. In addition, the results of the study revealed that there was a negative moderate relationship between toxic leadership and organizational trust, a negative low-level relationship between toxic leadership and organizational commitment, and a positive moderate relationship between organizational commitment and organizational trust. In the Path analysis, it was seen that organizational commitment had a 'partial mediator' effect on the relationship between toxic leadership and organizational trust. Based on the findings, it was found out that the effect of organizational trust on the toxic leadership appeared via the mediator of organizational commitment.

ANAHTAR KELİMELER: toksik liderlik, örgütsel güven, örgütsel bağlılık.

KEYWORDS: toxic leadership, organizational trust, organizational commitment.

DOI : [PDF]