4 – 6 Yaş Grubu Çocuklar İçin Sözcük Derinliği Testinin Geliştirilmesi

4 – 6 Yaş Grubu Çocuklar İçin Sözcük Derinliği Testinin Geliştirilmesi

Development of Vocabulary Depth Test for Children in Group of Age Between 4 - 6

Tüba KÜÇÜK DOĞAROĞLU & Funda ACARLAR

ÖZET
Bu çalışmada semantik bilginin derinlik boyutunu değerlendiren Sözcük Derinliği Testi’nin (SDT) geliştirilmesi ve 4 – 6 yaşlar arasındaki normal gelişim gösteren çocuklarda sözcük derinliği performansının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma tarama modellerinden kesitsel araştırma deseni ile yapılandırılmıştır. Çalışma grubunun belirlenmesinde ilk aşamada seçkisiz örnekleme yöntemlerinden tabakalı örnekleme yöntemi kullanılarak alt, orta ve üst sosyoekonomik düzeyden 3’er okul belirlenmiştir. Bu okullara devam eden çocuklar arasından çalışma grubunun belirlenmesinde ise seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden amaçsal örneklemeye dayalı ölçüt örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Bu yolla oluşturulan çalışma grubunda İzmir ilinde yer alan resmi ve özel okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 103’ü kız, 98’i erkek olmak üzere toplam 202 çocuk yer almaktadır. Yatay, parça – bütün ve dikey ilişkili sözcüklerin yer aldığı 3 bölüm ve her bir bölümde 8 soru sözcüğü olmak üzere toplam 24 soru sözcüğünden oluşan SDT’te resimlendirilmiş her bir soru sözcüğüne karşılık bir doğru cevabın bulunduğu dört seçenek sözel olarak sunulmaktadır. Elde edilen sonuçlar, yatay ilişkili sözcüklerden dikey ilişkili sözcüklere doğru gelişimsel bir sıranın olduğunu göstermektedir. Farklı sosyoekonomik düzeydeki çocukların SDT performanslarına bakıldığında ise alt sosyoekonomik düzeydeki çocukların ortalamalarının orta ve üst sosyoekonomik düzeydeki çocuklardan anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği bulunmuştur.

ABSTRACT
The purpose of this study is to develop a Vocabulary Depth Test (VDT), which assesses the depth trait of the semantic knowledge and to analyze the vocabulary depth performance of the typically developing children aged between 4 and 6. It is based on a cross-sectional design. In the designation of the study group, stratified sampling included in random sampling is used at the first stage and 3 schools from lower, medium and higher socio-economic level are designated. The study group contains in total 201 children who attend public or private pre-school education institutions in İzmir. The VDT contains 24 question words in syntagmatic relations, meronymy and paradigmatic relations in total presented in 3 sections with 8 questions in each and all the illustrated question words in VDT, corresponding to one correct answer included in four alternatives in total, are presented verbally. The results obtained show that there is a developmental order from the words with syntagmatic relations to words with paradigmatic relations. When the VDT performances of children at different socio-economic levels are considered, there is a significant difference in the average of the children from lower socio-economic level when compared to those from medium or higher socio-economic level.

ANAHTAR KELİMELER: anlambilim, semantik bilgi, sözcük derinliği

KEYWORDS: semantics, semantic knowledge, depth of vocabulary

DOI : [PDF]