Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Öğrenci Başarıları Üzerine Bir Çalışma

Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Öğrenci Başarıları Üzerine Bir Çalışma

A Study on the Relationship Between the Teachers’ Organizational Citizenship Behavior and the Students’ Success

Seva DEMİRÖZ & Yüksel KAVAK

ÖZET
Bu araştırmada, öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algıları ile öğrencilerin okul başarıları arasındaki ilişkilerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu kapsamda, Ankara ilinde bulunan kamu ortaokullarındaki öğretmenlerin kendi örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algıları ile bu okullarda okuyan 8. sınıf öğrencilerinin okul başarıları arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesine çalışılmıştır. Araştırma betimsel bir araştırma olup, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Örneklem, Basit Rasgele Örnekleme yöntemiyle hesaplanmıştır. Araştırma, 85 kamu ortaokulunda görev yapmakta olan 533 öğretmene ulaşılarak tamamlanmıştır. Öğrencilerin okul başarıları olarak, araştırma kapsamındaki okulların 8. Sınıf öğrencilerinin son üç yıllık yılsonu başarı puanı ortalamaları esas alınmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenler, örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili olumlu görüşlere sahip olup bu davranışları genellikle göstermektedirler. Öğretmenlerin meslekteki kıdemleri arttıkça örgütsel vatandaşlık davranışları pozitif yönde artmaktadır. Bulundukları okuldaki çalışma süreleri arttıkça da öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları pozitif yönde artmaktadır. Öğretmenlerin “uyma”, “sadakat” ve “bireysel inisiyatif” davranışları ile öğrencilerin okul başarıları arasında pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak, okul yönetimlerine ve eğitimle ilgili yetkililere, öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışlarının yaygınlaştırılması ve artırılmasına dönük önerilerde bulunulmuştur.

ABSTRACT
This study aims to reveal the relationship between the perceptions of teachers serving at state secondary schools located in central districts of Ankara with regard to their own organizational citizenship behavior and the achievements of the 8th grade students who were registered at these schools during the 2012-2013 academic year. This descriptive study was conducted using a relational survey model. Sample calculated by simple random sampling method. Research was completed with 533 teachers at 85 public secondary schools. As the students’ school success, average grades from the last three years of 8th grader studying in the 2012-2013 academic year have been taken. At the conclusion of the study, it was discovered teachers generally have the perception that they show organizational citizenship behaviors. While seniority of the teachers increase, their organizational citizenship behavior also increases. Besides, the working years of teachers at their present schools positively affects their level of organizational citizenship behavior. In addition, “students’ success” increase positively as the teachers’ “compliance”, “loyalty” and “individual initiative” behaviors increase. Based on the findings of the research, school administrators and educational authorities are advised to spread and improve organizational citizenship behavior in educational organizations.

ANAHTAR KELİMELER: öğretmen, örgütsel vatandaşlık davranışı, öğrenci başarısı

KEYWORDS: teacher, organizational citizenship behavior, student success

DOI : [PDF]