Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma

Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma

A Qualitative Research on Determining Teachers’ Metaphors about Students

Doç. Dr. Ferudun SEZGİN, Yrd. Doç. Dr. Didem KOŞAR, Dr. Serkan KOŞAR & Arş. Gör. Emre ER

ÖZET
Bu araştırmanın temel amacı, öğretmenlerin öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeleri metaforlar aracılığıyla belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yoluyla belirlenen 2013-2014 öğretim yılında Ankara’daki ilköğretim kurumlarında görev yapmakta olan 290 öğretmen oluşturmaktadır. Öğretmenlere açık uçlu bir soru sorulmuştur. Araştırmada elde edilen verilerle içerik analizi yapılmış, ortaya çıkan metafor ve kavramsal kategoriler ilgili alan yazınla ilişkilendirmiştir. Araştırmanın bulgularına göre öğretmenlerin öğrencilere yönelik metaforları gelişen bir varlık olarak öğrenci, değerli bir varlık olarak öğrenci, hammadde olarak öğrenci, bilgi yansıtıcısı olarak öğrenci, boş bir zihin olarak öğrenci, sosyal katılımcı olarak öğrenci, özgün bir varlık olarak öğrenci, pasif bilgi alıcısı olarak öğrenci, olumsuz çağrışım olarak öğrenci olmak üzere 9 kavramsal kategori altında toplanmıştır. Kavramsal kategorilere ilişkin olarak öğretmen görüşlerinin dağılımı, cinsiyete göre farklılık göstermezken branşa göre farklılık göstermiştir. Duyuşsal giriş özelliklerinin önemi göz önünde bulundurulduğunda, branş öğretmenlerinin öğrenciye dönük zihinsel imgelerini daha da olumlulaştıracak etkili bir mesleki formasyon eğitiminin önemli olduğu düşünülmektedir.

ABSTRACT
The aim of this research was to reveal out the mental images of teachers regarding the concept of student. The study group was composed of 290 primary school teachers that were chosen via convenience sampling method and had been working in Ankara during 2013-2014. In the analysis of data, content analysis techniques were used. According to the findings, nine categories were determined such as student as a developing entity, student as a valuable entity, student as a stuff, student as the representative of knowledge, student as an empty mental, student as a social participant, student as an original entity, student as a passive knowledge receiver, student as a negative connotation. The views of teachers did not indicate significant difference according to gender, whereas the views indicated significant difference according to the branches. When the affective qualities’ importance is taken into consideration, effective professional training and in-service teacher training that will make branch teachers’ metaphors positive towards students are seen important.

ANAHTAR KELİMELER: Öğretmen, öğrenci, metafor, öğrenci metaforu

KEYWORDS: Teacher, student, metaphor, student metaphor

DOI : [PDF]