ÖZET
Bu çalışmada, lise öğrencilerinde sürekli kaygı, akılcı olmayan inanç, öz düzenleme, yaş ve genel akademik not ortalamasının akademik ertelemeyi yordayıcılıkları ve bu yordayıcılığın cinsiyetler açısından ayrı ayrı incelenmesi amaçlanmıştır. Akademik Erteleme Ölçeği, Akılcı Olmayan İnanç Ölçeği-Ergen Formu, Sürekli Kaygı Ölçeği, Ergen Öz Düzenleme Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu aracılığıyla veriler toplanmıştır. Araştırmada, lise öğrencilerinde akademik ertelemenin en güçlü yordayıcısının öz düzenleme olduğu, bu değişkeni sırasıyla genel akademik not ortalaması, yaş ve akılcı olmayan inancın izlediği, sürekli kaygının ise yordayıcı olmadığı ortaya konmuştur. Kadın ve erkek açısından bu örüntünün farklılık gösterip göstermediği incelendiğinde ise her iki çalışma grubunda da akademik ertelemenin en güçlü yordayıcısının öz düzenleme olduğu görülmüştür. Kadın öğrencilerde bu değişkeni sırasıyla genel akademik not ortalaması ve yaş değişkenlerinin izlediği ve sürekli kaygı ile akılcı olmayan inancın ise yordayıcı değişkenler olmadığı; erkek öğrencilerde ise bu değişkeni sırasıyla yaş, genel akademik not ortalaması ve akılcı olmayan inancın takip ettiği ve sürekli kaygının yordayıcı bir değişken olmadığı bulunmuştur. Bu bulgular ışığında lise öğrencilerinde akademik ertelemeyi önleyici veya müdahale edici yardım hizmetleri planlanırken bu örüntünün cinsiyete göre farklılaşabildiğinin, akademik ertelemenin bilişsel, duyuşsal ve davranışsal boyutlarının olduğunun dikkate alınması ve aynı zamanda bu programlarda özellikle öz düzenleme becerilerini geliştirici etkinliklere yer verilmesi yararlı olacaktır.
ABSTRACT
It was aimed to examine the contributions of variables related to trait anxiety, irrational beliefs, self-regulation, age and general average for the prediction of academic procrastination of high school students and in both genders separately. Data was collected by Academic Procrastination Inventory, Irrational Beliefs Scale-Adolescent form, Trait Anxiety Inventory, Adolescent Self-Regulatory Inventory and a questionnaire. The results of regression analysis for the total sample revealed that self-regulation, general average, age and irrational beliefs were respectively significant predictors of academic procrastination, but not trait anxiety. When it was considered whether there are differences between females and males in terms of pattern, it was found that self-regulation is the strongest predictor of academic procrastination in both groups. Also; it was determined that general average and age are significant predictors of academic procrastination but not trait anxiety and irrational beliefs in female sample. Similarly, it was determined that age, general average and irrational beliefs are significant predictors of academic procrastination but not trait anxiety in male sample. In the light of these finding, when prevention and intervention assistance of academic procrastination are planned for high school students, it is useful to take into consideration that this pattern can be differentiated according to sex and has cognitive, affective and behavioral dimensions and it would also be beneficial to include in these programs activities that specifically develop self-regulation skills.
ANAHTAR KELİMELER: Akademik erteleme, Sürekli kaygı, Akılcı olmayan inanç, Öz düzenleme, Lise öğrencileri
KEYWORDS: Academic procrastination, Trait anxiety, Irrational beliefs, Self-regulation, High school students
efdergi@hacettepe.edu.tr http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr Hacettepe University, Faculty of Education 06800 Beytepe / Ankara
Facebok Page of Hacettepe University Journal of Education Twitter of Hacettepe University Journal of Education