Üniversite Son Sınıf Öğrencilerinde Algılanan Kariyer Engellerinin Yordayıcıları

Üniversite Son Sınıf Öğrencilerinde Algılanan Kariyer Engellerinin Yordayıcıları

Predictors of Perceived Career Barriers among University Senior Students

Dr. Öğr. Üyesi Özlem ULAŞ & Dr. Öğr. Üyesi Serap ÖZDEMİR

ÖZET
Bu çalışmanın amacı üniversite son sınıf öğrencilerinin algıladıkları kariyer engellerini yordayan değişkenleri ortaya koymaktır. Buradan hareketle araştırmanın çalışma grubunu, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin çeşitli programlarında öğrenim gören toplam 275 üniversite son sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Algılanan Kariyer Engelleri Ölçeği, Kariyer Kararı Öz-yeterlik Ölçeği Kısa-Formu, Sürekli Kaygı Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde ise çoklu doğrusal regresyon analizi ve ilişkisiz örneklemler için t-testi analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, bölüm seçiminde arkadaş etkisi, kariyer kararı verme yetkinliği ve sürekli kaygı değişkenlerinin üniversite son sınıf öğrencilerinin algıladıkları kariyer engellerini manidar olarak yordadığını, bölüm seçiminde aile ve öğretmen etkisi ve akademik not ortalaması değişkenlerinin ise manidar olarak yordamadığını göstermektedir. Bununla birlikte cinsiyete ve lise yıllarında alan/bölüm seçimine ilişkin Okul Rehberlik Servisi’nden yardım alma durumuna göre üniversite son sınıf öğrencilerinin algıladıkları kariyer engellerinde manidar bir fark olmadığı görülmektedir. Araştırmadan elde edilen bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmış ve çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

ABSTRACT
The purpose of this research is to analyze which variables predict university senior students’ perceived career barriers levels. The study group for this research consists of 275 university senior students studying at the different faculties of the Mehmet Akif Ersoy University. Perceived Career Barriers Scale, Career Decision-Making Self-Efficacy Scale, Trait Anxiety Inventory and Personal Information Form were used to collect data. Stepwise regression and independent groups t-test statistical methods were used to analyzed the data. Results indicate that the students’ levels of perceived career barriers are predicted by the variables of peer effect on career choices, career decision-making self-efficacy, and trait anxiety. Whereas parents and teachers affect on career choices and GPA do not predict students’ levels of perceived career barriers. Furthermore, there is not a statistically significant difference in the students’ perceived career barriers levels based on gender and situation of received career counseling help or not during the high school years. These results were discussed in the light of relevant literature and recommendations are proposed.

ANAHTAR KELİMELER: algılanan kariyer engelleri, kariyer kararı verme yetkinliği, kaygı

KEYWORDS: perceived career barriers, career decision-making self-efficacy, anxiety

DOI : [PDF]