Fen, Teknoloji, Matematik ve Mühendislik Alanlarını Seçmeyi Planlama: Meslek Seçimine İlişkin Düşünceler

Fen, Teknoloji, Matematik ve Mühendislik Alanlarını Seçmeyi Planlama: Meslek Seçimine İlişkin Düşünceler

Planning Selection of Science, Technology, Engineering and Mathematics Fields: Beliefs about Career Choice

Prof. Dr. Fidan KORKUT OWEN & Doç. Dr. Bahtiyar ERASLAN ÇAPAN

ÖZET
Bu çalışmada ortaöğretim öğrencilerinin, üniversite için Fen, Teknoloji, Matematik ve Mühendislik (FeTeMM) eğitim alanlarına giren müsbet ve doğal bilimler ile mühendislik alanını seçmeyi planlamalarına göre meslek seçimine ilişkin akılcı olmayan görüşlerinin değişip değişmediği araştırılmıştır. Araştırmanın verileri İç Anadolu Bölgesindeki bir ilde yer alan üç ortaöğretimde öğrenci olan 126’sı kız ve 152 erkek olmak üzere toplam 278 öğrenciden toplanmıştır. Verilerin toplanmasında Yılmaz Erdem ve Bilge (2008) tarafından geliştirilen Meslek Seçimine İlişkin Düşünceler Ölçeği ile öğrencilerin müsbet ve doğal bilimler ile mühendislik alanını seçmeyi düşünme dereceleri, cinsiyet, okul ve akademik başarıya ilişkin bilgilerin sorulduğu Kişisel Bilgi Formundan yararlanılmıştır. Analizler için iki yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre müsbet ve doğal bilimleri seçmeyi planlama değişkeninde cinsiyet ve okul değişkenlerinde temel etkide ve fizik dersi not ortalamasında ise etkileşimde istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Mühendislik alanlarında ise cinsiyet, bu alanı seçmeyi düşünme ve genel not ortalaması değişkenlerinde temel etkide, genel not ortalamasında ise etkileşimde fark bulunmuştur. Bulgular kariyer psikolojik danışmanlığı ile ilgili alanyazındaki araştırma sonuçlarına göre tartışılmış ve kariyer psikolojik danışmanlığı açısından bazı öneriler sunulmuştur.

ABSTRACT
The purpose of this study was to investigate the irrational thoughts and beliefs of students who are considering the selection of careers in the fields of Science, Technology, Engineering and Mathematics (STEM). In the Turkish system of career classification two areas predominate in the STEM areas of employment: Natural and physical science and Engineering. The subjects of this study were 278 (126 female, 152 male) students from three separate high schools. Data were collected from respondents using Scale for Irrational Beliefs in Career Choices (Yılmaz Erdem and Bilge, 2008) along with demographic information including gender, school type, and academic achievement. These data were subjected to analysis to generate descriptive measures of the groups and two-way ANOVA for the purpose of investigating the interaction of demographic and scale variables. The results revealed significant differences between school and gender for students planning to pursue natural and physical science while for students planning to pursue engineering preparation significant differences were detected for gender, academic achievement. An interaction effect for science grade point average was observed among the subjects who planned to pursue natural and physical science preparation. Additionally, an interaction effect for overall grade point average was observed among the subjects who planned to pursue engineering preparation. Findings were discussed in light of literature and suggestions were made for career counseling applications.

ANAHTAR KELİMELER: ortaöğretim öğrencileri, Fen Teknoloji Matematik ve Mühendislik alanları, meslek seçimine ilişkin akılcı olmayan düşünceler, kariyer psikolojik danışmanlığı

KEYWORDS: secondary school students, science, technology, mathematic and engineering fields, irrational beliefs in career choices, career counseling.

DOI : [PDF]