Ortaöğretim Öğrencilerinin Maddeye İlişkin Özellikleri Kimyasal Bağlara Atfetmesi: Tek Sorumlu Ontolojik Yanlış Eşleme mi?

Ortaöğretim Öğrencilerinin Maddeye İlişkin Özellikleri Kimyasal Bağlara Atfetmesi: Tek Sorumlu Ontolojik Yanlış Eşleme mi?

Secondary Students’ Reference to Properties of Matter to Chemical Bonds: Is the Onus on the Ontological Mismatch Only?

Assoc. Prof. Dr. Filiz KABAPINAR

ÖZET
Yorumlamacı paradigma temelinde tasarlanan bu araştırma müfredatın öngördüğü öğretim sonrasında Türk öğrencilerinin kimyasal bağa ilişkin kavramalarını incelemeyi amaçlamıştır. Açık uçlu kavramsal sorulardan oluşan anket araştırmanın veri toplama aracı olarak işlev görmüştür. Anket 404 onbirinci sınıf öğrencisine uygulanmıştır. Ankette yer alan sorular ile öğrencilerin kimyasal bağın özellikleri konusundaki düşünce biçimleri ve nedenlerinin saptanması hedeflenmiştir. Öğrencilerin kimyasal bağın özellikleri konusundaki yanılgılarının altında yatan nedenleri açığa çıkarabilmek üzere, bazı öğrencilerle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular, konu ile ilgili öğretimi almış olmalarına rağmen araştırmaya katılan öğrencilerin kimyasal bağ kavramına ilişkin yanılgıları olduğunu göstermektedir. Bulgular, kimyasal bağın kütlesi ve hacmi olduğunu düşünen öğrencilerin varlığını ortaya koyarken, ontolojik açıdan süreç kategorisinde yer alması gereken kimyasal bağ kavramını madde kategorisine yerleştirdiklerini işaret etmektedir. Ontolojik açıdan benzer yanlış eşleme enerji kavramına ilişkin de yapılmıştır. Bulgular ayrıca, öğrenciler arasında enerjinin bir madde olduğu ve kütlesinin bulunduğu yanılgısının yaygın olduğu ve bu yanılgının kimyasal bağın kütlesinin bulunacağı konusunda öğrencileri yönlendirdiğini ortaya koymaktadır.

ABSTRACT
Grounded in the constructivist view of knowledge, the present study aimed to find out whether Turkish students have a good grasp of properties of chemical bonds after receiving the conventional teaching. A questionnaire consisted of open ended questions was used as an assessment tool. It was distributed to 11th grade chemistry students (n= 404). Questions presented mass and energy properties in relation to chemical bonding and asked students to explain what they think and why they think in that way. A small group of students were also interviewed in relation to their written responses for further probing. Findings indicated that students possess alternative ideas. Despite the conventional instruction students believe that chemical bonds have mass and volume by giving the impression that they assign the concept to the matter category. A similar ontological mismatch was also detected regarding the energy concept. Findings also showed that matter-like feature of energy conception is common among Turkish students. This misconception played an important role in the context of chemical bonding as students depend upon this faulty idea in deciding mass change during bond formation.

ANAHTAR KELİMELER: Kavram yanılgısı, Yapılandırmacılık, Kimyasal bağ, Madde, Enerji, Ontoloji

KEYWORDS: Misconceptions, Constructivism, Chemical Bonding, Matter, Energy, Ontology

[PDF]