Üniversite Öğrencilerinde Gözlenen Saldırganlık Eğilimlerinin Açıklanmasına Dönük Bir Model

Üniversite Öğrencilerinde Gözlenen Saldırganlık Eğilimlerinin Açıklanmasına Dönük Bir Model

A Model for Explanation of Observed Tendency of Aggression in University Students

Yrd. Doç. Dr. Fatih CAMADAN & Prof. Dr. Hikmet YAZICI

ÖZET
Psikoloji alanındaki bazı yaklaşımlar (ör. Psikanaliz) saldırganlığı doğuştan getirilen, bazıları ise (ör. Davranışçılık) sonradan kazanılan bir davranış olarak tanımlar. Bununla birlikte bu davranışın kalıtım-çevre etkileşiminin bir ürünü olduğu ve farklı psiko-sosyal değişkenlerle ilişki sergilediği, günümüzde daha yaygın kabul edilen bir görüştür. Önceki çalışmalarda, saldırganlık eğilimlerinin daha basit araştırma modelleriyle açıklanmaya çalışıldığı gözlenmiştir. Bu çalışmada bağımlı değişken olarak seçilen saldırganlığı daha iyi açıklamak için karmaşık bir modelin oluşturulması tercih edilmiştir. Bu kapsamda çalışmanın temel amacı; saldırganlık eğilimlerinin, mükemmeliyetçilik, affetme ve stresle başa çıkma değişkenleriyle ilişkilerini incelemektir. Araştırma grubu, Türkiye’nin farklı şehirlerinde bulunan yedi üniversitede öğrenim gören, 2744 öğrenciden (Kız= 1493, Erkek=1251) oluşmaktadır. Çalışmanın verileri Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) ve bazı çıkarımlı istatistik teknikleriyle analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, saldırganlık eğilimlerinin mükemmeliyetçilik (β=.13; p<.001), affetme (β=-.40; p<.001) ve olumsuz ve edilgen başa çıkma (β=.17; p<.001) değişkenleri tarafından anlamlı düzeyde açıklandığını göstermiştir. Sonuçların bir kısmı önceki araştırma bulgularıyla benzerlik gösterirken, bazılarında farklılıklara rastlanmıştır. Sonuçlar ışığında uygulama sürecine ve ileride yapılacak araştırmalara ilişkin öneriler getirilmiştir.

ABSTRACT
Some approaches in psychology (e.g. Psychoanalysis) define aggression as an inborn behavior, while some others (e.g. Behaviorism) define it as an acquired behavior. However, today it is a more widely admitted idea that this behavior is a product of heredity-environment interactions and has relation with different psycho-social variables. In previous studies, it is observed that aggression was tried to be explained by more basic research models. In this study, it is preferred to form a complex model to explain the aggression selected as dependent variable. The main objective of the study in this context is to research the relations between aggression and variables of perfectionism, forgiveness and coping with stress. The study group is consist of 2744 university students studying seven different cities. The data of the study is analyzed with the Structural Equation Modeling (SEM). The results obtained from the study show that the aggression is explained significantly by the variables of perfectionism (β=.13; p<.001), forgiveness (β=-.40; p<.001) and negative and passive coping (β=.17; p<.001). Some of the results show similarities with previous findings while some others have differences. In consideration of the results, some suggestions were brought forward for the implementation process and for the further researches.

ANAHTAR KELİMELER: saldırganlık, mükemmeliyetçilik, affetme, başa çıkma

KEYWORDS: aggression, perfectionism, forgiveness, coping

DOI : [PDF]