ÖZET
Şiir incelemelerinde Klâsik yöntemle yapılan şiir incelemelerinde, günümüz Türkçesine çevirme, yorumlama çalışmaları yapılır. Oysa klâsik yöntemle bu şiirlerin incelenmesi, onların lirik özelliğini ortaya çıkaramamaktadır. Klâsik şiirlerin, ses özelliklerinin anlamın oluşmasına ve duyguya etkisi, yeniden yapılandırma anlayışı çerçevesinde, fonetik-semantik inceleme ile ortaya çıkarılarak bu şiirlerin lirik özelliği araştırılmalıdır.
Bu çalışmada, iki klâsik şiir örneği, eğitimde yeniden yapılandırma yaklaşımına uygun olarak fonetik-semantik ilişkili şiir inceleme yöntemiyle nicel bakımdan incelenmiştir. Diğer incelenen klâsik şiir örneklerinin ise sadece genel ortalama puanları verilmiştir. Fonetik bakımından incelemede kelime puanlama tablosuna göre sözcüklerde bulunan seslerin özelliği ve puan değerleri araştırılmıştır. Semantik açıdan incelemede sözcüklerin aldığı puanların anlamla ilişkisi yorumlanmaya çalışılmıştır.
Burada incelenen şiir örnekleri ve bulgular ve yorum bölümünde tavsiye edilen puan değerleri tespit edilen diğer klâsik şiir örneklerinin duygu yönünden güçlü şiirler olduğu, bu yönüyle İlköğretim Türkçe ders kitaplarında yer almalarının faydalı olacağı düşünülmektedir. İlköğretim Türkçe ders kitaplarında klâsik şiir örneklerinin sayıca yetersiz olması bir eksikliktir. Bu yüzden Türkçe eğitiminde, klâsik şiirlerden yeterince yararlanılamamaktadır. Klâsik şiir örneklerinin estetik ve kültür değerlerinin öğrencilere, kazandırılmasında önemli olduğu düşünülmektedir.
ABSTRACT
In the analyses of poetries, classical methods, translating into modern Turkish, and interpretation are used. However, analysis of the poems through classical methods can not reveal their lyrical features. The lyrical features of these poems should be analyzed within the framework of constructivist approach by looking at the effects of sound characteristics on the creation of meaning and feeling and phonetics-semantics relationships.
In the present study, samples of classical poetry were quantitatively analyzed within the context of constructivist approach in education in terms of their phonetics-semantics relationships. In the phonetic analysis, based on the word-scoring table, features of the phonemes found in the words and the scores they get were evaluated. In the semantic analysis, the relationships between the scores obtained by the words and the meaning they convey were interpreted.
The samples of the classical poetry which were investigated were found to be emotionally strong poems, hence, it is believed that it will be beneficial to include them in elementary school Turkish textbooks. It is a shortcoming for the Turkish language textbooks not to include the samples of Turkish poetry. Therefore, it is not possible to make use of Classical poems in Turkish language education. The samples of classical poetry have the potential of improving students’ vocabulary repertoire and emotional expression skills.
ANAHTAR KELİMELER: Türkçe eğitimi, klasik şiir, fonetik, semantik, lirizm, Türkçe ders kitapları
KEYWORDS: Turkish language teaching, classical poetry, phonetics, semantics, lyricism, Turkish language textbooks
efdergi@hacettepe.edu.tr http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr Hacettepe University, Faculty of Education 06800 Beytepe / Ankara
Facebok Page of Hacettepe University Journal of Education Twitter of Hacettepe University Journal of Education