Türkiye’deki Lisans Öğrencilerinin Coğrafi Okuryazarlık Düzeyleri Nedir?

Türkiye’deki Lisans Öğrencilerinin Coğrafi Okuryazarlık Düzeyleri Nedir?

What is The Level of Undergraduate Students’ Geographic Literacy in Turkey?

Assoc. Prof. Dr. Fikret TUNA

ÖZET
Coğrafi okuryazarlık, günlük hayatta önemli bir yere sahip olan ve coğrafyacı olunsun veya olunmasın, toplumun tüm bireylerinin sahip olması gereken önemli becerilerden biridir. Bu nedenle, farklı okul seviyelerinde öğrenim görmekte olan öğrencilerin coğrafi okuryazarlık düzeylerinin tespit edilmesi ve ortaya çıkacak sonuçlara göre gerekli yol haritalarının uygulamaya konulması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı; Türkiye’deki üniversitelerde lisans düzeyinde öğrenim görmekte olan öğrencilerin temel coğrafi okuryazarlık düzeylerinin, ülke genelinde uygulanan bir anket aracılığıyla ortaya çıkarılması ve ortaya çıkan sonuçların karar verici ve eğitimcilere sunulmasıdır. Araştırmaya, Türkiye’nin 127 farklı üniversitesindeki 191 farklı bölüm bünyesinde öğrenim görmekte olan toplam 1589 üniversite öğrencisi katılmıştır. Ankette, öğrencilere 76 adet coğrafi terim ile ilgili bilgi düzeyi soruları ve 15 adet temel düzeyde coğrafi okuryazarlık sorusu yöneltilmiştir. Elde edilen cevaplar, SPSS istatistik programı aracılığıyla tanımlayıcı ve anlam çıkarıcı istatistik yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan araştırma sonucunda lisans öğrencilerinin genel olarak coğrafi okuryazarlık ile ilgili terimleri “açıklayacak kadar bilgim var” düzeyinde bildikleri ve çoktan seçmeli soruları doğru cevaplama başarılarının ise %84,33 olduğu görülmüştür. Öğrenciler, özellikle Türkiye’nin yaygın çevre problemleri hakkında yeterince bilgi sahibidirler. Bunlar Türkiye toplumunun sıklıkla karşı karşıya kaldığı problemlerdir. Bu başarı devam ettirilmelidir ancak tespit edilen bilgi eksiklikleri eğitimciler tarafından daha derin bir şekilde araştırılmalıdır.

ABSTRACT
Geographic literacy is a skill that plays a significant role in our everyday lives, whether or not we are geographers. Given the importance of this subject, the geographic literacy rate of the students in different levels should be determined and road maps should be put forward. The purpose of this study is to reveal Turkish undergraduate students’ level of geographic literacy through a nationwide survey conducted in universities and put forward these results for decision makers and educators. A total of 1589 undergraduate students from 127 different universities and representing 191 different departments throughout Turkey participated in the survey. Students’ knowledge of 76 basic geographic terms and 15 multiple-choice questions regarding geographic knowledge were investigated. The answers of the students and the relationships between some demographic characteristics and answers were analyzed by using SPSS software. The study revealed that the students “have some knowledge to explain” the terms in general and have 84.33% success in answering the questions. The terms students “know enough to explain” are among the common environmental problems seen in Turkey. This success should be continued. However, students’ lacking knowledge should be further investigated by educational authorities.

ANAHTAR KELİMELER: Okuryazarlık, coğrafi okuryazarlık, ulusal anket, coğrafya eğitimi, lisans düzeyi.

KEYWORDS: Literacy, geographic literacy, nationwide survey, geography education, undergraduate level.

[PDF]