ÖĞRETMENİN İLETİŞİM DAVRANIŞLARI ÖLÇEĞİNİN İLKÖĞRETİM OKULLARINDA UYGULANMASI VE GEÇERLİLİK ANALİZLERİ

ÖĞRETMENİN İLETİŞİM DAVRANIŞLARI ÖLÇEĞİNİN İLKÖĞRETİM OKULLARINDA UYGULANMASI VE GEÇERLİLİK ANALİZLERİ

VALIDATION AND USE OF TEACHER COMMUNICATION BEHAVIOR QUESTIONNAIRE IN ELEMENTARY SCHOOLS

Asist. Prof. Dr. Özgül YILMAZ TÜZÜN

ÖZET
Bu çal›flmada ilkö¤retim okullar›nda farkl› yafl gruplar›ndaki ö¤rencilere uygulanan Ö¤retmenin ‹letiflim Davran›fllar› Ölçe¤inin Türkçe çevirisinin uyarlamas› yap›lm›flt›r. Ayr›ca, cinsiyetin ve farkl› s›n›f süzeylerindeki ö¤rencilerin ö¤retmenlerinin davran›fllar›n› nas›l alg›lad›klar›da incelenmifltir. Ölçek befl alt k›s›mdan oluflmaktad›r, bunlar sorgulamak, teflvik etmek ve övmek, sözlü olmayan destekler vermek, anlay›fll› ve arkadaflça davranmak ve kontrol etmektir. Ölçek 6 ilkö¤retim okulunun 29 s›n›f›nda bulunan 751 ö¤renciye uygulanm›flt›r. Verilerin analizi sonucunda ölçe¤in Türkçe çevirisinin geçerli ve güvenilir oldu¤u bulunmufltur. Cinsiyet analizi sonuçlar› sorgulamak, teflvik etmek ve övmek, sözlü olmayan destekler vermek k›s›mlar›nda k›z ve erkek ö¤renciler aras›nda fark göstermezken di¤er boyutlardaki alg›lamalar›n farkl› oldu¤unu göstermifltir. Farkl› s›n›f düzeylerindeki analizler, s›n›f düzeyi artt›kça ö¤retmenlerin gösterdi¤i sorgulay›c›, teflvik edici ve övücü, anlay›fll› ve arkadaflça davran›fllar›nda ve sözlü olmayan desteklerinde azalma oldu¤unu göstermifltir. 6. ve 7. s›n›flardaki ö¤renciler ise davran›fllar›n›n öğretmenler taraf›ndan çok s›k› kontrol edildi¤ini belirtmifllerdir.

ABSTRACT
This study investigated the validation of Turkish version of the Teacher Communication Behavior Questionnaire (TCBQ) in a cross-study of elementary school science classrooms. The effects of gender and grade level on students’ perceptions of their teachers’ behaviors were also examined. Questionnaire includes five scales namely challenging, encouragement and praise, nonverbal support, understanding and friendly, and controlling. The TCBQ was administered to 751 students from 29 classes in 6 elementary schools. Data analysis revealed that Turkish version of the TCBQ was valid and reliable. Further analysis revealed no gender difference for the challenging, encouragement and praise, non-verbal support scales. Significant differences were found for understanding and controlling scales. Grade level analysis indicated that when the grade level increases challenging, encouragement and praise, non-verbal support, and understanding and friendly behaviors occurred less . 6th and 7th grade students also indicated that their teachers are more controlling than other grade level teachers.

ANAHTAR KELİMELER: öğretmen davranışları, öğrenme ortamı, sınıf düzeyi, cinsiyet

KEYWORDS: teacher behaviors, learning environment, grade level, gender

[PDF]