EVRİM ÖĞRETİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

EVRİM ÖĞRETİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

FACTORS INFLUENCING THE TEACHING OF EVOLUTION

Arş. Gör. Dilek Sultan Kılıç, Prof. Dr. Haluk Soran & Prof. Dr. Dittmar Graf

ÖZET
Bu çalışmada, kültürel ve dini değerleri farklı olan Türk ve Alman biyoloji öğretmen adaylarının derslerinde evrim konusuna yer verme niyetleri ve bu niyetlerini etkileyen faktörler karşılaştırılmıştır. Araştırmada, Ajzen (2002) tarafından öne sürülen Planlanmış Davranış Teorisi (PDT) doğrultusunda hazırlanan, “Evrim Öğretimi Niyet Anketi” kullanılmıştır. Anketin biyoloji dersinde evrim konusuna yer verme niyetini açıklamadaki etkisi, yapısal eşitlik modelleri oluşturularak incelenmiştir. Araştırma sonuçları, her iki ülkedeki öğretmen adaylarının derslerinde evrim konusuna yer verme niyetlerinin oldukça yüksek olduğunu ve niyetlerinde en etkili olan faktörün, evrim öğretimine yönelik tutumları olduğunu göstermiştir. Türk ve Alman öğretmen adayları için oluşturulan yapısal eşitlik modellerinde gözlenen en önemli farklılık, Alman öğretmen adaylarının evrim konusunu işleme niyetlerinde tutumun yanı sıra öznel normun, Türk öğretmen adaylarında ise algılanan davranış kontrolünün etkili olmasıdır. PDT, Türk öğretmen adaylarının evrim konusunu işleme niyetlerini %61 oranında açıklarken, Alman öğretmen adaylarının niyetini %52 oranında açıklamıştır.

ABSTRACT
The present study examined and compared the factors affecting the intentions of Turkish and German pre-service biology teachers towards teaching evolution. Data were collected by using “Evolution Teaching Intention Survey”. The survey was prepared by the researcher in accordance with the Theory of Planned Behavior (TPB), proposed by Ajzen (2002). Participants’ intentions to teach evolution were determined by using structural equation modeling. The most important factor affecting the intention was found to be their attitude towards teaching evolution. The most important difference in the models constructed for Turkish and German pre-service teachers is that in addition to attitude, subjective norm is effective in the intentions of German pre-service teachers, and perceived behavior control is effective in the intentions of Turkish pre-service teachers. TPB explains the intentions of Turkish pre-service teachers to teach evolution in 61%, while it explains those of German pre-service teachers in 52%.

ANAHTAR KELİMELER: Evrim öğretimi, Planlanmış Davranış Teorisi, biyoloji öğretmen adayları, yapısal eşitlik modeli

KEYWORDS: Evolution teaching, Theory of Planned Behavior, pre-service biology teachers, structural equation model

[PDF]