- (25), 2003
Prof. Dr. Kamile ÜN AÇIKGÖZ, Yrd. Doç. Dr. Neşe ÖZKAL & Arş. Gör. Arzu GÜNGÖR KILIÇ
Öğretmen adaylarının sınıf atmosferine ilişikin algıları
Bu araflt›rman›n amac›, ö¤retmen adaylar›n›n s›n›f atmosferine
iliflkin alg›lar›n› ve bu alg›lar›n ö¤rencinin cinsiyeti,
ö¤retmenin cinsiyeti ve s›n›f düzeyi ile iliflkilerini incelemektir.
Araflt›rmaya Ege Bölgesinde yer alan bir E¤itim Fakültesi’nden
752 (451 bayan ve 301 erkek) ö¤renci kat›lm›flt›r. Arafl-
t›rman›n verilerinin çözümlenmesinde Standart Sapma, t-testi,
Varyans Çözümlemesi kullan›lm›flt›r. Bulgular (a) ö¤rencilerin
s›n›f atmosferine iliflkin alg›lar›n›n olumsuz oldu¤u, (b) ö¤renci
alg›lar›n›n ö¤retmenlerinin ve kendilerinin cinsiyetlerine ve
s›n›f düzeylerine göre farkl›l›k gösterdi¤i görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Sınıf Atmosferi, öğretmen adayları, cinsiyet farklılıkları, sınıf düzeyi.
Arş. Gör. N. Gökben ATILBOZ & Arş. Gör. Mehmet YAKIŞAN
V- diyagramlarının genel biyoloji laboratuvarı konularını öğrenme başarısı üzerine etkisi: canlı dokularda enzimler ve enzim aktivitesini etkileyen faktörler
Bilgi üretme sürecini anlatan V-diyagramlar›, laboratuvarlarda
anlaml› ö¤renmeyi sa¤lamak amac›yla kullan›labilecek
ö¤retim stratejilerinden birisidir. Bu çal›flmada, V-diyagramlar›
kullanmaya yönelik laboratuvar ö¤retim yönteminin
genel biyoloji laboratuvar› konular›n› ö¤renme baflar›s› üzerine
etkisi, geleneksel laboratuvar ö¤retim yöntemiyle karfl›lafl-
t›r›larak incelenmifltir. ‹ki grup olmak üzere toplam 74 ö¤renci
çal›flman›n örneklemini oluflturmufltur. Canl› Dokularda Enzimler
ve Enzim Aktivitesini Etkileyen Faktörler adl› deneyler
yap›l›rken, deney grubunda V-diyagramlar› kullanmaya
yönelik laboratuvar ö¤retim yöntemi, kontrol grubunda ise geleneksel
laboratuvar ö¤retim yöntemi kullan›lm›flt›r. Veriler
t-testi ile analiz edilerek iki ö¤renci grubunun baflar›lar› karfl›-
laflt›r›lm›fl ve V-diyagramlar› kullanmaya yönelik laboratuvar
ö¤retim yöntemiyle ö¤renim gören ö¤rencilerin geleneksel laboratuvar
ö¤retim yöntemiyle ö¤renim gören ö¤rencilere göre
daha baflar›l› oldu¤u saptanm›flt›r (t=2,76; p<0,05).
Anahtar Kelimeler: V-diyagramı, biyoloji eğitimi, genel biyoloji, laboratuvar öğretimi.
Dr. Cemil AYDOĞDU
Kimya eğitiminde yapılandırmacı metoda dayalı laboratuar ile doğrulama metoduna dayalı laboratuar eğitiminin öğrenci başarısı bakımından karşılaştırılması
Bu çal›flmada, laboratuarda kimya ö¤retiminde do¤-
rulama metoduna alternatif bir metot olarak kullan›lan yap›-
land›r›c› (konstraktivist) metodun kimya ders baflar›s›na etkisi
incelenmektedir. ‹ki ö¤renci grubu bu araflt›rmada rol alm›fl-
lard›r. Deney grubu ö¤rencileri, yap›land›r›c› metoda dayal›
laboratuar e¤itiminden yararlanm›fllard›r. Kontrol grubu ö¤-
rencileri ise geleneksel do¤rulama metoduna dayal› laboratuar
e¤itiminden yararlanm›fllard›r. Saf suyun ve NaCl çözeltisinin
elektrolizi araflt›rma konusu olarak seçilmifltir. T-testi analiziyle
iki grup aras›ndaki kimya baflar›s› karfl›laflt›r›lm›fl ve
yap›land›r›c› metoda dayal› laboratuar e¤itimi alan grubun daha
baflar›l› oldu¤u saptanm›flt›r.
Anahtar Kelimeler: Kimya e¤itimi, laboratuarda kimya e¤itimi, elektroliz ö¤retimi
Dr. Gaye ÇALIKOĞLU BALİ
Matemetik öğretmen adaylarının matematik öğretiminde dile ilişkin görüşleri
Bu çal›flman›n amac›, matematik ö¤retmen adaylar›-
n›n matematik ö¤retiminde dile iliflkin görüfllerini belirlemektir.
Matematik ö¤retmen adaylar› ile yar› yap›land›r›lm›fl gö-
rüflmeler yap›lm›flt›r. Görüflmelerde matematik ö¤retiminde
dil konusunun çeflitli boyutlar› irdelenmifltir. Bu çal›flman›n
sonuçlar›na göre, matematik ö¤retiminde yazma ve okuma etkinliklerine
yer verilmesi gereklili¤i ortaya konmufltur.
Anahtar Kelimeler: matematik öğretimi ve dil, matematik öğretmen adayları
Dr. Osman CANKOY
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki ilkokul öğretmen adaylarının matematik problemleri zorluk derecesi ile ilgili algıları
Bu çal›flman›n amac› ilkokul ö¤retmen adaylar›n›n
matematik problemlerinin zorluk dereceleri ile ilgili alg›lar›n›
ortaya ç›karmakt›r. Bu amaçla Atatürk Ö¤retmen Akademisinde
ö¤renim gören birinci (n=27) ve son s›n›f (n=55) ilkokul
ö¤retmen adaylar› örneklem olarak kullan›lm›flt›r. Ö¤retmen
adaylar›ndan ilkokul dördüncü s›n›f ö¤rencilere göre yaz›lm›fl
6 adet matematik problemini kolaydan zora do¤ru s›ralamalar›
istenmifltir. Daha sonra elde edilen bulgular› karfl›laflt›rabilmek
amac›yla Lefkofla bölgesinden rastgele seçilen üç okuldaki
(n=116) ö¤rencilere ayn› problemler çözdürülmüfltür. Yap›-
lan analizler neticesinde (Tekrarlanm›fl Ölçüm Varyans Analizi
Tekni¤i, Repeated Measures ANOVA), ilkokul ö¤retmen
adaylar›n›n sembolik denklemlerin, sözel problemlerden ve
sözel denklemlerden daha kolay, bafllang›ç bilinmiyor matematiksel
kuruluflundaki problemlerin, sonuç bilinmiyor tipinden
daha zor oldu¤u görüfllerine sahip olduklar›n› ortaya ç›-
karm›flt›r. Bulgular ayn› zamanda bafllang›ç bilinmiyor tipindeki
sözel problemlerin en zor, sonuç bilinmiyor tipindeki
sembolik denklemler ise en kolay problemler olarak alg›land›-
¤›n› göstermifltir. Yap›lan analizler, ‹lkokul ö¤rencilerinden elde
edilen sonuçlar›n ö¤retmen adaylar›n›n görüflleri ile paralellik
gösterdi¤ini ortaya koymufltur.
Anahtar Kelimeler: Problem zorlu¤u, sembolik denklem, sözel problem, sözel denklem
Yrd. Doç. Dr. Melek ÇAKMAK & Yrd. Doç. Dr. Leyla ERCAN
STUDENT TEACHERS’ VIEWS ON THE ROLE OF MOTIVATION FOR MATHEMATICS TEACHING AND LEARNING
There are many factors affect mathematics
teaching and learning. Teachers’ beliefs, perceptions, attitudes
and many other factors play important roles for mathematics
teaching and learning. Research indicates that teachers’ behaviors
directly affect pupils’ behavior. This suggests that if teachers
have positive views on mathematics, children in their
classes might have positive attitudes towards mathematics.
So, what teachers do in the classrooms is very important. Therefore
student teachers’ training is also very important. This
study aimed to take student teachers’ view on mathematics teaching
and learning. For this aim student teachers were asked
about the role of motivation, in particular. Interview as qualitative
research technique was used and student teachers who
were in their last year of teacher training program were interviewed
in this study. Limited sample of student teachers were
interviewed for gathering detailed data. Only findings belong
interviews are presented in this study.
Keywords: Motivation, student teachers, mathematics.
Öğr. Gör. Cavide DEMİRCİ
Etkin öğrenme yaklaşımının erişiye etkisi
Bu araflt›rmada nicel verilerden faydalan›larak Fen
Bilgisi ö¤retiminde etkin ö¤renme yaklafl›m›n›n erifliye etkisine
bak›lm›flt›r. Araflt›rma Ankara ili Çankaya ilçesinde bulunan
Seyranba¤lar› ‹lkö¤retim okulu 5. s›n›f ö¤rencilerinden
iki grup üzerinde yürütülmüfltür. Araflt›rmada kontrol gruplu
ön test son test deseni kullan›lm›flt›r. Kontrol grubunda geleneksel
ö¤retim, deney grubunda etkin ö¤renme yaklafl›m› uygulanm›flt›r.
Nicel verilerin analizinde aritmetik ortalama,
standart sapma ve ba¤›ms›z gruplarda t testi kullan›lm›flt›r.
Araflt›rmadan elde edilen bulgular flöyle özetlenebilir.Fen Bilgisi
dersinde Etkin Ö¤renme Yaklafl›m›n›n uyguland›¤› deney
grubu ile geleneksel ö¤retimin uyguland›¤› kontrol grubu aras›nda
toplam erifli ortalamalar› aras›nda deney grubu lehine
anlaml› bir fark bulunmufltur.
Anahtar Kelimeler: etkin öğrenme, erişi, fen bilgisi.
Arş. Gör. Sevilay DERVİŞOĞLU & Prof. Dr. Haluk SORAN
Orta öğretim biyoloji eğitiminde disiplinler arası öğretim yaklaşımının değerlendirilmesi
Bu çal›flmada disiplinler aras› ö¤retim yaklafl›m› tan›t›lm›fl
ve Türkiye koflullar›nda orta ö¤retim biyoloji e¤itimde
uygulanabilirli¤i araflt›r›lm›flt›r..Araflt›rman›n sonucunda
biyoloji ö¤retmenlerinin büyük bir k›sm›n›n disiplinler aras›
ö¤retim hakk›nda bilgilerinin olmad›¤› görülmüfltür. Ö¤retmenler
biyoloji ders saatlerini disiplinler aras› ö¤retimin uygulanmas›
için yetersiz bulmufllar ve program çok yüklü oldu-
¤undan disiplinler aras› çal›flmalara zaman kalmad›¤›n› belirtmifllerdir.
Bunun yan›nda, programda yer alan biyoloji konular›n›n
disiplinler aras› ö¤retime yeterince uygun olmad›¤› ifade
edilmifltir. Ö¤retmenler okullardaki zümreler aras› iletiflimin
disiplinler aras› çal›flmalar için “orta” derecede yeterli oldu¤unu
belirtirken, hem ö¤retmenler hem de yöneticiler okullarda
disiplinler aras› ö¤retim için gerekli organizasyonun
sa¤lanabilece¤ini ifade etmifllerdir. Okullar›n araç gereç donan›m›
bak›m›ndan her iki grup taraf›ndan “az” yeterli bulundu-
¤u görülmüfltür.
Anahtar Kelimeler: Disiplinler arası öğretim, biyoloji eğitimi.
Arş. Gör. Nuri DOĞAN & Doç. Dr. A. Ata TEZBAfiARAN
KLASİK TEST KURAMI VE ÖRTÜK ÖZELLİKLER KURAMININ ÖRNEKLEMLER BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRILMASI
Bu çal›flmada, örtük özellikler kuram›n›n, klasik kurama
üstünlü¤ü olarak kabul edilen madde parametrelerinin
de¤iflmezli¤ini sa¤lay›p sa¤lamad›¤› incelenmifltir. Elde edilen
sonuçlara göre, örtük özellikler kuram›n›n madde parametrelerinin
de¤iflmezlik özelli¤ini sa¤layamad›¤›; aksine,
klasik test kuram›n›n örtük özellikler kuram› kadar kararl› sonuçlar
verdi¤i görülmüfltür
Anahtar Kelimeler: klasik test kuramı, örtük özellikler kuramı, parametrelerin değişmezliği
Öğr. Gör. Gülay EKİCİ
Öğrencilerin biyoloji laboratuar derslerinde öğretmenlerinden bekledikleri öğretim yönetimi davranışları
Bu çal›flma, biyoloji dersinde uygulanan laboratuvar
dersini alan ö¤rencilerin, ö¤retmenlerin ö¤retim yönetimi
davran›fllar›na iliflkin beklentilerini tespit etmek amac›yla yap›lm›flt›r.
Ankara ili merkez ilçelerine ba¤l› farkl› liselerde
kay›tl› 308 ö¤renciye “Ö¤retmenin Ö¤retim Yönetimi Davran›fllar›n›
De¤erlendirme Formu” uygulanm›flt›r. Uygulanan
de¤erlendirme formu toplam 25 madde içermektedir. Bu çal›flma
sonunda ö¤rencilerin biyoloji laboratuvar derslerinde,
ö¤retmenlerden belirli ö¤retim yönetimi davran›fllar›n›, göstermelerini
bekledikleri belirlenmifltir. Ö¤rencilerin verdikleri
cevaplara göre, biyoloji laboratuvar derslerinde, ö¤rencilerin
ö¤retmenlerinden amaçlar konusunda ö¤renciyi bilgilendirme,
ö¤renciyi motive etme, ö¤rencilere dönüt verme gibi
bekledikleri birtak›m ö¤retim yönetimi davran›fllar›n› ortaya
koymufltur. Elde edilen bulgular yönünde öneriler gelifltirilmifltir.
Anahtar Kelimeler: laboratuvar dersi, biyoloji öğretimi, öğretim yönetimi
Arş. Gör. Hayri ERTAN & Prof. Dr. Şeref ÇİÇEK
STUDENT ACHIEVEMENT EVALUATION APPROACHES IN ELEMENTARY PHYSICAL EDUCATION COURSES IN TURKEY
Grading criteria in physical education and
assessment through teachers’ and students’ perception was
investigated in this study. Research question guiding this
study was “what is physical education teachers’ and students’
perception of assessment and grading criteria in physical
education?” 50 PE teachers and 306 students participated in
this study. Two different questionnaire were administered to
measure PE teachers’ and students’ perceptions about
assesssment in physical education. First part of the
questionnaire included demografic information and second
part consisted of 26 questions related to assessment in PE
class. The questionanire distributed to 25 private and 25
public school PE teachers and total 306 eight grade students
from five private and five public schools. Descriptive statistics
(frequency and percentage) was used to analyze data. The
results indicated that the private school PE teachers always
preferred to use command and practice style. However, the
public school PE teachers were most frequently using
command style. Both public and private school PE teachers
mostly preferred to use practice exam in assessment of PE
course. Attendance and doing ones best in achieving
objectives were indicated the most important student
behaviors to evaluate student success in PE courses according
to private and public school PE teachers. According to
findings, PE teachers basically using summative evaluation,
which gives the idea about the product rather than the process.
Keywords: : physical education, student achievement, evaluation
Dr. Zeynep B. ERDİLLER & Assoc. Prof. Dr. Mary B. McMULLEN
TURKISH TEACHERS’ BELIEFS ABOUT DEVELOPMENTALLY APPROPRIATE PRACTICES IN EARLY CHILDHOOD EDUCATION
Bu çal›flman›n amac›, Türkiye’de çal›flan okulöncesi
e¤itim ö¤retmenlerinin "geliflimsel uygunlu¤u göz
önünde bulunduran uygulamalar" (developmentally appropriate
practices) hakk›ndaki düflüncelerini anlamak, etkili ö¤retime
karfl› varolan engeller hakk›nda bilgi edinmektir. Ankara
ve Istanbul illerinde bulunan 3-6 yafl aras› çocuklara hizmet
veren okullarda görev yapan 12 okulöncesi e¤itim ö¤retmenine
"derinlemesine mülakat metodu" uygulanm›flt›r. Ö¤retmenlerin
düflüncelerinin, özellikle ana hatlar dikkate al›nd›¤›nda
(aktif, yaparak ve yaflayarak ö¤renme, drama, ve ö¤rencilerin
ilgi ve ihtiyaçlar›na dayal› aktiviteler) "geliflimsel uygunlu¤u
göz önünde bulunduran uygulamalara" daha yak›n oldu¤u gö-
rülmüfltür. Ö¤retmenlerin belirtti¤i etkin uygulamaya engel
oluflturan faktörler aras›nda en çok tekrarlanan faktörler, fiziksel
flartlar ve imkanlar (s›n›f büyüklü¤ü, materyaller), ö¤retmen-veli
iflbirli¤inin eksikli¤i ve de ö¤retmenlik mesle¤inin
düflük statüsü olarak karfl›m›za ç›kmaktad›r.
Keywords: teacher beliefs, practices, DAP
Dr. Sinan ERTEN
5. sınıf öğrencilerinde "çöplerin azaltılması" bilincinin kazandırılmasına yönelik bir öğretim modeli
Bu çal›flman›n amaçlar›ndan birincisi, 5. s›n›f ö¤rencilerinde
"çöplerin azalt›lmas›" bilincinin nas›l kazand›r›laca-
¤› konusunda yeni bir ders plan› oluflturmakt›r. ‹kincisi, ö¤rencilerin
çöplerin azalt›lmas› konusundaki bilgilerinin, tutumlar›n›n
ve davran›fllar›n›n belirlenmesi ve ayn› zamanda bunlar
aras›nda tutarl› bir iliflkinin olup olmad›¤›n›n araflt›r›lmas›d›r.
Bu araflt›rman›n sonunda, gelifltirilmifl olan ders plan› ile ö¤-
rencilerin çevreye karfl› olan olumsuz tutumlar› olumlu tutumlar
haline dönüflmüfltür. Kal›c› olarak çevre bilinçleri artm›fl,
çevre bilgileri, çevreye yönelik tutumlar› ve çevreye karfl› olan
davran›fllar› aras›nda tutars›zl›klar tespit edilmifltir.
Anahtar Kelimeler: çevre sorunları, çöplerin azaltılması, çevre bilinci, 5. sınıf öğrencileri ve tutumlar
Assoc. Prof. Dr. Ayten GENÇ
THE IMPORTANCE OF READING AND DICTIONARY USE IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING
It has been argued in many platforms that foreign
language learners studying at all levels from primary to
high schools, cannot make use of what they have learned in
necessary situations and in general, cannot attain success in
foreign language. This failure is often tied to the selection of
course books or insufficient hours of instruction, etc.
In this study, this problem is approached from the perspective
of foreign language learning techniques including using monolingual
dictionaries, instructing reading techniques, and
motivating students to read outside the classroom.
Keywords: learning techniques, reading, using dictionaries.
Arş. Gör. Mine IŞIKSAL & Prof. Dr. Petek AŞKAR
İlköğretim öğrencileri için matematik ve bilgisayar öz-yeterlik algısı ölçekleri
Bu çal›flmada, ilkö¤retim 7. ve 8. s›n›f ö¤rencilerinin
matemati¤e ve bilgisayara iliflkin öz-yeterlik alg›lar›n› ölçen
matemati¤e iliflkin öz-yeterlik alg›s› ve bilgisayara iliflkin özyeterlik
alg›s› ölçekleri gelifltirilmesi amaçlanm›flt›r. Çal›flman›n
di¤er bir amac› ise ö¤rencilerin matemati¤e ve bilgisayara
iliflkin öz-yeterlik alg›s›na yönelik cinsiyet farkl›l›klar›n› incelemektir.
Yap›lan faktör analizi sonucunda 15 maddeden olu-
flan matemati¤e iliflkin öz-yeterlik alg›s› ölçe¤ini oluflturan
maddeler 3 faktörde toplanm›flt›r. Bu faktörler s›ras›yla; günlük
yaflamda matematik kullan›m›, denklemler ve simetri olarak
adland›r›lm›flt›r. 10 sorudan oluflan bilgisayara iliflkin özyeterlik
alg›s› ölçe¤ini oluflturan maddeler ise 2 faktörde toplanm›fl
bu faktörler ise s›ras›yla bilgisayar ile ilgili genel bilgiler
ve özel bilgisayar becerileri olarak adland›r›lm›flt›r. Matemati¤e
iliflkin öz-yeterlik alg›s› incelendi¤inde erkek ve k›z
ö¤renciler aras›nda anlaml› bir fark bulunamam›flt›r. Bilgisayar
öz-yeterli¤i aç›s›ndan bak›ld›¤›nda ise erkek ö¤rencilerin
anlaml› düzeyde k›z ö¤rencilerden daha yüksek ortalamaya
sahip olduklar› görülmüfltür.
Anahtar Kelimeler: Matematik öz-yeterlik algısı, bilgisayara öz-yeterlik algısı, matematik öz-yeterlik algısı ölçeği, bilgisayar öz-yeterlik algısı ölçeği
Yrd. Doç. Dr. Filiz KABAPINAR
Oluşturmacı anlayışı yansıtması açısından türk ve ingiliz fen bilgisi ve kimya ders kitaplarındaki görsel öğeler
Bu çal›flmada, fen bilgisi ve kimya ders kitaplar›ndaki
görsel ö¤elerin oluflturmac› ö¤renme anlay›fl›n› ne ölçüde
yans›tt›¤›n›n incelenmesine olanak tan›yacak bir inceleme öl-
çe¤i gelifltirilmifl ve bu ölçek do¤rultusunda 11’i ‹ngiliz, toplam
24 fen bilgisi ve kimya ders kitab› incelenmifltir. ‹nceleme
sonuçlar›; a) aç›klama içeren görsel ö¤elerin, ‹ngiliz ders kitaplar›nda
Türk ders kitaplar›na k›yasla daha fazla kullan›ld›¤›n› b)
Türk ders kitaplar›nda; makro düzeyde aç›klama içeren görsel
ö¤elerin, moleküler düzeyde görsel benzetmelerin, süreç-aflamal›
resimlerin ve kavramsal sorgulama içeren görsel ö¤elerin
bulunmad›¤›n› göstermifltir. Sonuç olarak, içerdi¤i görsel ö¤eler
aç›s›ndan, ‹ngiliz fen ders kitaplar›n›n oluflturmac› ö¤renme anlay›fl›n›
yans›t›r nitelikte oldu¤unu söylemek olas›d›r.
Anahtar Kelimeler: oluşturmacı öğrenme anlayışı, görsel öğeler, süreç-aşamalı resimlendirme, Türk fen ders kitapları, İngiliz fen ders kitapları
Arş. Gör. Hikmet KATIRCIOĞLU & Yrd. Doç. Dr. Mübeccel KAZANCI
Genel biyoloji derslerinde bilgisayar kullanımının öğrenci başarı üzerisine etkisi
Bilgisayar destekli ö¤retim uygulamalar›na katk›
olarak haz›rlanan “Görme duyusu ve göz” konulu gösteri
program› , G.Ü. Gazi E¤itim Fakültesi Matematik Ö¤retmenli¤i
ve Bilgisayar ve Ö¤retim Teknolojileri Anabilim
Dal› ö¤rencilerinden oluflturulan deney gruplar›na sunulmufltur.
Toplam 100 ö¤rencinin kat›ld›¤› çal›flmada kontrol
grubu, deney I ve deney II gruplar› oluflturularak, kontrol
grubunda geleneksel ö¤retim yap›lm›fl, deney I grubu bireysel
olarak gösteri üzerinde kendileri çal›flm›fllar, deney II
grubuna ise ilave bir ö¤retmen deste¤i verilmifltir. Ölçüm
arac› olarak, mant›ksal düflünce testi ile eflleflmifl gruplarda
baflar› testi kullan›lm›flt›r. Öntest-sontest baflar› karfl›laflt›r›lmalar›nda
kontrol grubunda önemli bir art›fl izlenmezken,
deney I ve deney II gruplar›nda önemli ölçüde art›fl görülmüfltür.
Anahtar Kelimeler: ilgisayar destekli ö¤retim, baflar›, genel biyoloji
Yrd. Doç. Dr. Mübeccel KAZANCI, Arş. Gör. N.Gökben ATILBOZ, Dr. Nihal DO⁄AN BORA & Arş. Gör. Meryem ALTIN
Kavram haritalama yönteminin, lise 3. sınıf öğrencilerinin genetik konularını öğrenme başarısı üzerine etkisi
Kavram haritalar›, ö¤renmeyi kolaylaflt›rmak için s›-
n›f içi etkinli¤i olarak kullan›lan bir araçt›r. Bu çal›flman›n
amac›, kavram haritalama yönteminin lise 3.s›n›f ö¤rencilerinin
genetik konular›n› ö¤renme baflar›lar›na etkisini geleneksel
ö¤retim yöntemiyle karfl›laflt›rarak incelemektir. ‹ki ö¤renci
grubu olmak üzere toplam 82 kifli çal›flmaya kat›lm›flt›r.
Kontrol grubunda geleneksel ö¤retim yap›l›rken, deney grubunda
geleneksel ö¤retimin yan›nda kavram haritalar› kullan›lm›flt›r.
t-testi analiziyle iki grup aras›ndaki baflar› karfl›laflt›-
r›lm›fl ve kavram haritalama yöntemiyle ö¤renim gören grubun
geleneksel ö¤retim yöntemiyle ö¤renim gören gruba göre
daha baflar›l› oldu¤u saptanm›flt›r (t=8,49; p=0,00).
Anahtar Kelimeler: biyoloji eğitimi, kavram haritalama, genetik, genetik başarısı
Arş. Gör. HÜSEYİN KÜÇÜKÖZER
Lise 1 Öğrencilerinin basit elektrik devreleri konusuyla ilgili kavram yanılgıları
Bu çal›flman›n amac› Lise I. S›n›f ö¤rencilerinin basit
elektrik devreleriyle ilgili olarak kavram yan›lg›lar›n› belirlemek
ve ö¤renciler de kavramsal geliflimi sa¤lamak için aktiviteler
önermektir. Ö¤rencilerin kavram yan›lg›lar›n› belirlemek
için, sekiz aç›k uçlu sorudan oluflan bir test 108 Lise I ö¤-
rencisine uygulanm›flt›r. Bu çal›flma sonucunda ortaya ç›kar›-
lan kavram yan›lg›lar› ile de¤iflik yer ve zamanda yap›lm›fl bir
çok çal›flmada ortaya ç›kar›lan kavram yan›lg›lar›n›n büyük
bir ço¤unlu¤u uyuflmaktad›r.
Anahtar Kelimeler: fen eğitimi, fizik eğitimi, kavram yanılgıları, basit elektrik devreleri
Arş. Gör. Miraç YILMAZ & Prof. Dr. Haluk SORAN
Türk ve Alman eğitim sistemlerinin orta öğretim ve biyoloji dersi uygulamaları açısından karşılaştırılması
Ülkeler, nitelikli insan yetifltirmek için e¤itim sistemlerini,
fen bilimlerindeki yenilikleri de dahil ederek gelifl-
tirmektedirler. Farkl› e¤itim sistemleri aras›nda oldu¤u gibi,
orta ö¤retim biyoloji e¤itiminde de fark ve benzerliklerin ortaya
konmas›, e¤itimde elde edilen sonuçlar›n farkl› aç›lardan
de¤erlendirilmesini sa¤layabilir. Bu çal›flmada, Türk ve Alman
e¤itim sistemleri, orta ö¤retim ve biyoloji e¤itimi aç›s›ndan
karfl›laflt›r›lm›flt›r. Bu amaçla, Federal Almanya’n›n en bü-
yük eyaleti olan Bavyera eyaleti seçilerek, biyoloji dersinin bu
eyaletdeki ifllenifli ele al›nm›flt›r. Türk e¤itim sisteminde zorunlu
olmayan orta ö¤retim sistemine karfl›n Alman e¤itim sisteminde
orta ö¤retim zorunludur ve iki kademe olarak dü-
zenlenmifltir. Bu sistemlerde biyoloji dersi, ders saatleri ve
ö¤retim programlar› aç›s›ndan farkl›l›klar içermektedir. Alman
e¤itim sisteminde biyoloji dersi Türk e¤itim sistemine
göre daha fazla ders saati ile ve daha yo¤un olarak düzenlenmifltir
Anahtar Kelimeler: Türk eğitim sistemi, Alman eğitim sistemi, orta öğretim, biyoloji öğretim programı, biyoloji ders saatleri
Yrd. Doç. Dr. Sinan OLKUN
Öğrencilere hacim formülü ne zaman anlamlı gelir?
Bu araflt›rman›n amac› ilkö¤retim 4-5-6 ve 7. s›n›f ö¤-
rencilerinin küçük küplerden yap›lm›fl dikdörtgen prizmalar›
içindeki birim küp say›lar›n› bulmaktaki baflar›lar›n› ve bulurken
ne gibi stratejiler kulland›klar›n› incelemektir. Araflt›rmaya
üç de¤iflik okulun an›lan s›n›flar›ndan toplam 314 ö¤renci kat›lm›flt›r.
Ö¤rencilere küçük küplerden yap›lm›fl çeflitli boyutlarda
prizmalar çizim olarak sunulmufl ve ö¤rencilerden prizmalar›n
içlerindeki birim küp say›lar›n› bulmalar› istenmifltir. Veriler istatistiki
yöntemlerle analiz edilmifltir. Bulgular, ço¤u ö¤rencinin
7. s›n›fta bile prizmalar içerisindeki birim küp say›lar›n› bulmakta
zorland›klar›n› ortaya ç›karm›flt›r. ‹lkö¤retimde matematik
e¤itimi aç›s›ndan do¤urgular tart›fl›lmaktad›r.
Anahtar Kelimeler: hacim formülü, birim küp, hacim
Yrd. Doç. Dr. Ali Ekber ŞAHİN
Birleştirilmiş sınıflar uygulamasına ilişkin öğretmen görüşleri
Bu araflt›rman›n amac›, ö¤retmenlerin birlefltirilmifl
s›n›f uygulamas›na (BSU) yönelik görüfllerini belirlemektir.
Araflt›rma verileri, Ankara ilinde birlefltirilmifl s›n›f okutmakta
olan 75 ö¤retmenle yüz yüze görüflmeler yoluyla elde edilmifltir.
Araflt›rma kapsam›ndaki ö¤retmenler BSU’nun mesleki
flevkleri ve motivasyonlar› üzerinde olumsuz etkileri oldu-
¤unu, birlefltirilmifl s›n›flarda görev yapmak istemediklerini,
bu uygulaman›n bir an önce son verilmesi gereken bir uygulama
oldu¤unu ifade etmifllerdir. Ö¤retmenlerin bir an önce son
verilmesi yönünde görüş bildirdikleri bu uygulamanın çok say›da
üstünlü¤ünden söz etmeleri bu araştırmanın en ilginç sonucu
olarak de¤erlendirilebilir.
Anahtar Kelimeler: birleştirilmiş sınıflar, kırsal eğitim, birlefltirilmiş sınıflarda öğretim
Ahmet İlhan ŞEN
İlköğretim öğrencilerinin ışık, görme ve aynalar konusundaki, kavram yanılgılarının ve öğrenme zorluklarının incelenmesi
Bu çal›flma, ilkö¤retim ö¤rencilerinin opti¤in temel
konular›ndan olan, ›fl›k, görme ve aynalar hakk›nda kavram
yan›lg›lar›n› ve ö¤renme zorluklar›n› tespit etmek amac›yla
yap›lm›flt›r. Çal›flman›n örneklemi; 2000-2001 ö¤renim y›l›nda
üçüncü, beşinci ve yedinci s›n›flarda okuyan toplam 304
ö¤renciden oluflmaktad›r. Veriler, aç›k uçlu ve do¤ru-yanl›fl
önermeli sorular kullan›larak toplanm›flt›r.
Elde edilen sonuçlar, bu alanda ayn› yafl gruplar›yla yap›lm›fl
uluslararas› di¤er çal›flmalarla büyük bir uyum içerisindedir.
Anahtar Kelimeler: ışık, Görme, Aynalar, Optik, ilöğretim öğrencileri, Fizik Eğitimi
Umman TÜMKAYA & Assist. Prof. Dr. Gölge SEFEROĞLU
TWO DIFFERENT FEEDBACK PROCEDURES GIVEN TO STUDENTS’ WRITING
This study aims to compare two teacherwritten
feedback procedures (total feedback via error codes vs.
selective feedback via general comments) for the students’
structural errors – grammar, vocabulary, mechanics. For this
purpose, two groups of students in the Department of Basic
English at Middle East Technical University were given
feedback on their writing with the above mentioned techniques
for eight weeks and their performance was tested in a writing
exam at the end of the study.
The analysis of the data collected through the post-test
indicated that the different treatments applied proved no
difference in terms of improving students’ accurate language
use. The results, however, suggest that teachers do not need to
spend hours to give feedback on all errors; selective feedback
via general comments will help students improve their writing
to a comparable level.
Keywords: writing, total feedback, selective feedback, error code, general comments.
Doç. Dr. Aysun UMAY
Okul öncesi öğretmen adaylarının matematik öğretmeye ne kadar hazır olduklarına ilişkin bazı ipuçları
Toplum içinde genifl bir kesimin matemati¤i
"okulda görülen, say›larla, hesaplamalarla ilgili sembolik
bir bilim dal›" olarak alg›lad›klar› bilinmektedir. Ankara’n›n
dört büyük üniversitesinde yürütülen araflt›rma, okul öncesi
ö¤retmen adaylar›n›n matemati¤e bu gözle bakmad›klar›n›
göstermektedir. Bu oldukça önemli ve bir o kadar da sevindirici
bir bulgudur. Ancak say›lar› hiç de az›msanamayacak
büyüklükte olan baz› adaylar›n da her fleyin, her tür düflünmenin
"matematik" oldu¤una inand›klar›, her tür matematik
konusunun okul öncesi matematik e¤itiminin konu alan›
içinde kabul edilmesi gerekti¤ini düflündükleri anlafl›lmaktad›r.
Asl›nda bu durum da bir tür matemati¤i iyi tan›mamak
olarak nitelenebilir. K›sa bir süre sonra okul öncesinde
ö¤retmenlik yapacak olan ö¤rencilerin matemati¤i do¤ru tan›mas›,
günlük yaflam içindeki yerini bilmesi, gerekti¤i flekilde
kullanabilmesi, yanl›fl bilgilenmekten kaynaklanan,
yersiz ve gereksiz matematik korkusunun azalmas›na da
önemli katk›lar getirebilir. Yap›lan çal›flma okul öncesi ö¤-
retmen adaylarının matemati¤i nas›l alg›lad›klar›na ve matemati¤i
ö¤retmeye ne kadar haz›r olduklar›na ›fl›k tutmay›
amaçlamaktad›r.
Anahtar Kelimeler: okul öncesi öğretmenliği, öğretmen eğitimi, matematik eğitimi
Yrd. Doç. Dr. Yasemin KOÇAK USLUEL & Tülin HAŞLAMAN
Öğretmenlerin bilgisayar kullanımına karşılaştırmalı bir yaklaşım: varolan ve tercih ettikleri bilgisayar kullanma durumları
Bu araflt›rma kültürel bireysel yaklafl›m› temele alarak,
Anadolu Teknik Lisesinde görevli ö¤retmenlerin bilgi ve
iletiflim teknolojilerini kullanmalar›na -yenileflmeye- iliflkin
varolan durum ve tercih ettikleri durumla ilgili görüfllerini
saptamaya yönelik bir çal›flmad›r. Veriler araflt›rmac›lar taraf›ndan
gelifltirilen yap›land›r›lm›fl bir görüflme formu arac›l›-
¤›yla 43 ö¤retmenle bire bir görüflme yap›larak toplanm›flt›r.
Verilerin çözümlenmesi sonucunda; bilgisayar›n kullan›m durumlar›na,
ö¤renciye etkisine ve kullan›m amaçlar›na iliflkin
varolan durum puanlar›n›n tercih edilen durum puanlar›ndan
düflük oldu¤u saptanm›flt›r. Okulda bilgisayar kullan›m›n› engelleyen
unsurlar›n, özendiren unsurlara göre ço¤unlukta oldu¤u
görülmüfltür. Ayr›ca, bilgisayar kullan›m durumlar› ile
bilgisayar›n kullan›m amaçlar› aras›nda varolan durum puanlar›
ile tercih edilen durum puanlar› aras›nda orta düzeyde pozitif
korelasyon bulunmufltur. Sonuç olarak ö¤retmenlerin tercih
edilen durumlarla ilgili puanlar›na bak›ld›¤›nda bilgisayar
teknolojilerini daha fazla alanda ve daha çok kullanmay›, daha
iyi eriflim ve donan›m koflullar›na sahip olmay› istedikleri
görülmüfltür. Bu nedenle uygun koflullar sa¤land›¤›nda ö¤retmenlerin
bilgisayar kullan›m›yla ilgili kendilerine verilecek
deste¤e aç›k olduklar› ve yenileflmeyi sürdürmek konusunda
istekli olduklar› ileri sürülebilir.
Anahtar Kelimeler: yenileşme, yeninin yayılımı, kültürel-bireysel yaklaşım, öğretmenlerin bilgisayar kullanımı
Dr. Melek YAMAN & Prof. Dr. Rainer KLEE
DIE BERÜCKSICHTIGUNG VON SCHÜLERRELEVANZ IM BIOLOGIEUNTERRICHT ÜBER ERNÄHRUNG
In the study of nutrition by teachers and preservice
teachers in Germany, their purposes to consider
student expectations and the factors that play an important
role in these purposes were determined. Besides, the ways to
encourage teachers and pre-service teachers to make student
expectations into considerations for the study of nutrition
were examined.
The theory of planned behavior forms the basis of the study.
In view of this theory, two different modells were developed
for these teachers. These modells were evaluated using a
statistical program called AMOS.
Accordind to the results obtained, it is found that the attitudes
of German teachers and pre-sevice teachers played an
important role im their decisions to make into account the
student expectations.
Keywords: nutrition, student expections, the theory of planned behavioring mathematical education
Doç. Dr. İbrahim YILDIRIM & Öğr. Gör. Tuncay ERGENE
Lise son sınıf öğrencilerinin akademik başarılarının yordayıcısı olarak sınav kaygısı, boyun eğici davranışlar ve sosyal destek
Bu çal›flmada s›nav kayg›s›, boyun e¤ici davran›fl
(itaat), aile, arkadafl ve ö¤retmenden alg›lanan sosyal destek
de¤iflkenlerinin lise son s›n›f ö¤rencilerinin akademik baflar›-
lar›n› ne derecede yordad›¤› incelenmifltir. Araflt›rmaya lise
son s›n›fta okuyan 385 (% 58.1) k›z 278 ( % 41.9) erkek olmak
üzere toplam 663 ö¤renci kat›lm›flt›r. Ö¤rencilerin Matematik,
Fizik, Kimya, Biyoloji, Türkçe, Tarih, Co¤rafya
derslerinden ald›klar› 2002-2003 ö¤retim y›l› y›l sonu karne
not ortalamalar›, akademik baflar›lar›n›n ölçütü olarak al›nm›flt›r.
Veri toplama araçlar› olarak S›nav Kayg›s› Envanteri
(SKE), Boyun E¤ici Davran›fllar Ölçe¤i (BEDÖ) Alg›lanan
Sosyal Destek Ölçe¤i (ASDÖ) ile araflt›rmac›lar taraf›ndan
gelifltirilmifl olan Ö¤renci Kiflisel Bilgi Formu kullan›lm›flt›r.
Veriler Regresyon tekni¤i ile analiz edilmifltir. Araflt›rman›n
bulgular›na göre, aile deste¤i, boyun e¤ici davran›fllar, ö¤retmen
deste¤i ve s›nav kayg›s› de¤iflkenleri akademik baflar›y›
manidar olarak yordamakta, arkadafl deste¤i ise yordamamaktad›r.
Bulgular literatür ›fl›¤›nda tart›fl›lm›fl ve önerilerde
bulunulmufltur
Anahtar Kelimeler: akademik baflar›, boyun e¤ici davranışlar, sınav kaygısı, sosyal destek, lise son sınıf öğrencileri
Öğrt. Gökcan YILMAZ & Yrd. Doç. Dr. Seval FER
Çok yönlü zeka alanlarına göre düzenlenen öğretim etkinliklerine ilişkin öğrencilerin görüşleri ve başarıları
Bu çal›flmada, çoklu zeka alanlar›na göre düzenlenen
ö¤retim etkinliklerine iliflkin ö¤renci görüfllerinin ve akademik
baflar›lar›n›n belirlenmesi amaçlanm›flt›r. Çal›flma grubunu,
‹stanbul Özel ‹stek Kaflgarl› Mahmut ‹lkö¤retim Okulu 5-
A s›n›f›n›n 16 ö¤rencisi oluflturmufltur. Araflt›rmada hem nitel,
hem de nicel veri kullan›lm›flt›r. Araflt›rma bulgular›na dayal›
olarak, çoklu zeka alanlar›na göre düzenlenen ö¤retim etkinliklerinin
ö¤rencilerin üzerinde iyi bir etki b›rakt›¤› söylenebilir.
Ayr›ca ö¤rencilerin öntest-sontest baflar› puanlar› aras›nda
anlaml› fark bulunmufltur.
Anahtar Kelimeler: öğretim etkinlikleri, çoklu zeka kuramı, ilköğretim.
İnci MORGİL, Emine ERDEM & Ayhan YILMAZ
Kimya eğitiminde kavram yanılgıları
Kimya e¤itiminde ö¤retilen kimya kavramlar›n›n
ö¤renciler taraf›ndan do¤ru alg›lanmad›¤› ve sonuçta farkl›,
do¤ru olmayan bilgilerin olufltu¤u çok s›kça gözlenmektedir.
Di¤er yönden kavram yan›lg›lar› bilginin her alan›nda olufl-
maktad›r. Ö¤rencilerde farkl›, kimya konular› ile ilgili ö¤renme
zorluklar›n›n ortaya ç›kar›lmas› ve anlaml› ö¤renmenin
gerçeklefltirilmesi için bu alanda yap›lan bilimsel çal›flmalar›n
de¤erlendirilmesi kimyan›n ö¤retiminin nas›l yürütülece¤i konusuna
katk›da bulunacakt›r. Çal›flma kapsam›nda kimyan›n
temel konular› kimyasal denge, kimyasal ba¤lar, kimyasal de-
¤iflim, asitler ve bazlar, termodinamik, gazlar, elektrokimya,
ile iliflkili yerli ve yabanc› çok say›da kaynak de¤erlendirilmesi
yap›lm›flt›r. De¤inilen kavram yan›lg›lar›n›n düzeltilmesine
yönelik hangi yöntemlerin e¤itimde kullan›labilece¤i aç›klanm›flt›r.
Anahtar Kelimeler: kimya eğitimi, kavram yanılgıları, yanılgıların giderilmesine yönelik uygulamalar
Prof. Dr. Akif ERGİN & Yrd. Doç. Dr. Özcan YAĞCI
4702 sayılı yasa çerçevesinde gerçekleştirilen meb-yök meslek yüksekokulları projesi'ne yönelik bir değerlendirme
K›sa süreli yüksek ö¤retim uygulamalar› (ön lisans)
artan yüksek ö¤retim talebi ve ara insangücü gereksinimlerini
karfl›lamak amac›yla bir çok ülkede genifl bir ilgi görerek yayg›nlaflmaktad›r.
Ülkemizde de bu alanda gerçeklefltirilen bir
dizi düzenlemeye karfl›l›k taleplerin arzulanan düzeyde karfl›-
lanamad›¤› konuyla ilgili kesimlerin ortak görüflüdür.
Ön lisans e¤itimimize ait nitelik ve nicelik sorunlar›n›n giderilmesine
yönelik olarak at›lan en son ad›m 4702 Say›l› Yasa
Çerçevesinde gelifltirilen MEB–YÖK Meslek Yüksekokullar›
Program Gelifltirme Projesidir. Radikal de¤iflimleri içeren proje
bütün olarak de¤erlendirildi¤inde hedeflere ulaflmay› engelleyecek
baz› önemli sorunlar›n bulundu¤u gözlenmektedir.
Buradan hareketle çal›flmam›z›n temel amac› MEB–YÖK
Meslek Yüksekokullar› Program Gelifltirme Projesi’nde var
oldu¤unu öne sürdü¤ümüz ve dikkate al›nmamas› halinde yeni
kar›fl›kl›klar›n ortaya ç›kmas›na kaynakl›k edebilecek sorunlar›n
tart›fl›lmas› ve de¤erlendirilmesidir.
Anahtar Kelimeler: ön lisans eğitimi, meslek yüksekokulu, MEB-YÖK eğitim projesi
Arş. Gör. Osman Nafiz KAYA
Eğitimde alternatif bir değerlendirme yolu: kavram haritaları
Anlaml› ö¤renmeyi art›rmak için e¤itimsel bir teknik
olarak gelifltirilen kavram haritalar›, günümüzde özellikle
fen e¤itiminde s›kça kullan›lan stratejilerden biri haline gelmifltir.
Bir konu ile ilgili kavramlar› ve kavramlar aras› iliflkileri
grafiksel olarak gösteren kavram haritalar›, ö¤rencilerin
kavramlar› nas›l alg›lad›¤›n› ve sentezledi¤ini anlamada, ön
kavramlar›n›, kavram yan›lg›lar›n› belirlemede ve kavramsal
anlamalar›n› de¤erlendirmede kullan›lan iki boyutlu bir flemad›r.
Bu çal›flmada, kavram haritalar›n›n farkl› yaklafl›mlar içerisinde
ve hangi kriterlere göre nas›l de¤erlendirilece¤i bir
model ile sunulmaya çal›fl›lm›flt›r
Anahtar Kelimeler: değerlendirme, kavram haritası, kavram haritası değerlendirme yaklaşımları
Ayhan YILMAZ, Özge ÖZYALÇIN OSKAY, Seçil ARDA, Emine ERDEM , Soner YAVUZ & İnci MORGİL
Ortaöğretimde yaşam kimyası
Biyokimya dersi genellikle yüksekö¤retimde Kimya
Lisans, Kimya Mühendisli¤i, Kimya Ö¤retmenli¤i ve Eczac›-
l›k bölümlerinin branfl dersleri içinde verilmektedir. Özellikle
yaflam›n devam› için önem tafl›yan konular›n ortaö¤retim fen
programlar›nda yer almas› sonucunda ö¤renciler organizmaya
enerji veren cisimlerin neler oldu¤u konusunda bilgi sahibi olabilecekler
veya ça¤›m›z›n en önemli konular› olan dengeli beslenme,
diet veya afl›r› kilolu olma gibi konularda da bilgi sahibi
olabileceklerdir. Çal›flmada Türkiye’de yeniden haz›rlanan
ortaö¤retim program›nda organik kimya konular› içinde proteinler,
ya¤lar ve karbonhidratlar konular›n› bir bütün olarak içeren
yaflam kimyas› konusunun ifllenmesi ile ilgili öneriler getirilmektedir.
De¤inilen uygulaman›n gerçekleflmesindeki hedef
ve davran›fllar ö¤renme ö¤retme etkinlikleri, ö¤renci deneyleri
ve ölçme de¤erlendirme ile ilgili bilgiler verilmektedir.
Anahtar Kelimeler: ortaöğretim yaşam kimyası konuları, öğrenme-öğretme etkinlikleri, öğrenci deneyleri ve ölçme değerlendirme